Sevilay ÇOBAN
İstanbul Ticaret Odası (İTO) çatısı altındakii Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi’nin (BTM) kuruluşu ve üstlendiği görevleri DÜNYA gazetesine anlatan BTM Genel Müdürü İbrahim Elbaşı, günümüzde KOBİ’lerin ve girişimlerin inovasyonun lideri konumunda olduğuna dikkati çekiyor.
Elbaşı, startupların geliştirilmesinin öneminin altını çizerek, “BTM, önce bölgenin sonra ülkenin rekabetçiliğinin geliştirilmesi ve rekabet avantajının sağlaması için ortaya çıkartılan temel yeteneklere bir zemin sağlamış oldu. Sadece nasıl iyi yeni bir iş kurulur, nasıl iş kurulacağı, nasıl ürün geliştirileceği ve nasıl satış yapılacağından öte; iş modeli oluşturulmasından yatırımcı ile eşlemeye kadar girişimcilere çok geniş bir perspektifte nitelikli destek sunmaya odaklanıyoruz.
Ve onların eşsiz değer önerisi olarak ifade ettikleri o fikirleri -ki bu fikirler sektör için genellikle marjinal çözüm önerilerinden ibaret oluyor- marjinal olmaktan çıkartıp uygulanabilir fikirlere dönüştürüyoruz” diyor.
Girişimciliğin yaş ortalamasının düştüğünü işaret eden Elbaşı, “Çünkü girişimcilik dediğiniz şey artık iş kurmaktan ibaret olan bir şey değil. Dolayısıyla BTM tarafında biz startupları her seviyeden destekleyerek, geliştirerek onları sektör aktörleriyle buluşturarak en doğru çözüme gitmeleri için gerekli olan o süreci hem fiziki olarak hem de soyut imkanlarla, dinamik imkanlarla, faaliyetlerle, mentörlüklerle, eğitimlerle sunmaya başladık. Yaptığımız en önemli şey de aslında iyi fikirleri doğru yatırımcılarla eşleştirmek. Ve aslında topyekün bir stratejik formülasyon süreci” diye ekliyor.
“Doktor gibi; teşhis, tanı ve tedavi ortaya koyuyoruz”
Elbaşı, kuruldukları günden bu yana 10 bine yakın girişimciye ev sahipliği yaptıklarını anlatırken, “Bunları yaparken onları belli standart seviyelere ayırdık. Çoğu girişimcinin ihtiyacı fikir ya da ürün aşamasında oluyor.
Yani fikirden ürüne dönüştürürken, ürünü satışa aktarmakta sıkıntı yaşanıyor. BTM de aslında bu noktada tıpkı bir doktor gibi; doğru teşhis, tanı ve tedavi üzerine bir çaba ortaya koyuyor. Ortak bir amaç varsa, uluslararası rekabet diyorsak eğer işte böyle bir masa olması gerekiyor. Biz de BTM olarak o ‘masa olma’ iddiamızı ortaya koyduk” ifadelerini kullanıyor.
Yatırım ekosisteminin 2016 yılında yaklaşık 60 milyon dolar seviyesinde olduğunu hatırlatan Elbaşı, şunları söylüyor; “Türkiye’de yatırım ekosistemi 2021’de 2 milyar dolara yaklaşarak inanılmaz bir büyüme ortaya koydu. BTM’nin de bu süreçte çok ciddi katkısı oldu. 2023’te bin 260 tane startup’a destek olduk. Bu sene de ilk dönem bitti. İlk dönemde yaklaşık 600 tane startup’a destek olduk.
İkinci dönemle birlikte gene bu rakamı devam ettirmek istiyoruz. Beklediğimiz artışlar, niceliksel artış değil, niteliksel artışlar. 5 bin startup’a çıkmayacağız mesela. Biz yine bin 200 ile bin 500 arasında startupa destek olarak bu seneye tamamlanmayı planlıyoruz. Bunların da çok ciddi yatırımlara dönüşmesini, onların çok ciddi satışlar yapmasını hedefliyoruz. 2024 yılında ilk 6 ayında yatırım verimizde 587 milyon dolarlık bir seviyeye geldik. Bu da 235 adet yatırımla oldu.”
“Girişimlerimiz 7,5 milyar TL değerlemeye ulaştı”
Destek oldukları girişimlerin çok önemli bir ekonomik büyüklük yarattığına da değinen Elbaşı, şu ifadeleri kullanıyor; “Bizim girişimlerimiz bu zamana kadar 21 milyon 300 bin dolarlık bir satış yaptı. Bu zamana kadar bizim girişimlerimizin aldığı yatırım değerleme tutarı da 225 milyon dolar yani 7,5 milyar TL seviyesinde. Bir girişimin unicorn dediğimiz 1 milyar dolarlık startup olma süreci, 7 ila 10 sene arasında değişiyor. Dolayısıyla belki bir tanesi unicorn olarak çıkacak ve bu rakamı da bir anda fırlatacak. Artık bunları veri olarak konuşmuyor olacağız. Bizim hedefimiz de o.”
“Silikon Vadisi ile rekabetteyiz”
“Silikon Vadisi’ndeki start-up merkezleriyle rekabet içerisindeyiz” sözleriyle iddialarını ortaya koyan Elbaşı, “Hatta öyle bir rekabet ki dünyanın en büyük 3. startup merkezi seçildik. Sıralama, UBI Index adlı bir endekse göre belirleniyor. Bizim gibi dünyanın en iyi binlerce kuluçka merkezini ve startup merkezini değerlendirmeye alıp, bizi dünyanın önce ilk beşine seçtiler. Sonra aldığımız raporlara göre, Hindistan ve Brezilya’dan sonra üçüncü olduğumuz ortaya çıktı.
Ve bunların içerisinde Silikon Vadisi, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Uzak Doğu’daki bütün kuluçka merkezleri yer alıyor. Aslında Uzak Doğu bizim için çok ciddi bir rekabet alanı, Çin ve Hindistan bizi zorladı mesela. Biz bunların aslında sıyrılıp hizmet olarak, start-up merkezi olarak dünyanın en büyük üçüncü merkezi seçildik. Hedefimiz birinci olmak. Ve son iki yılda yaşanan olumsuzluklara rağmen biz bu hedefimizde iddialıyız, dört dala koşuyoruz. Bu arada endeks, merkezlerin son 2 yıldaki verilerine bakılarak belirleniyor” diyor.
“Sadece girişimci değil yatırımcı da yetiştiriyoruz”
BTM Genel Müdürü İbrahim Elbaşı, yatırımcılara yönelik sundukları hizmetleri de şu sözlerle anlatıyor; “Sadece girişimci değil aynı zamanda yatırımcı da yetiştiriyoruz. Teknoparkları ve yatırım yapacak kurumları da destekliyoruz. Kalkınma ajansı destekli yatırımcı hızlanma platformumuz var. Nasıl girişimcilere eğitimler veya mentorluklar veriyorsak, aynısını iş insanlarına yaptık. Büyük holdinglerdeki iş insanları ve C Level düzeydeki yöneticileri yer aldı.”
“BTM’den unicorn çıkabilir”
İbrahim Elbaşı, girişim ekosisteminin unicorn çıkarma sürecinde önemli bir noktaya geldiğine değinerek, “Şu anda Türkiye’de 7 tane unicorn’umuz var. Ama süreç öyle bir noktaya geldi ki; bir stratup’un unicorn’a dönüşme süreci aşağı yukarı 7 sene sürüyor. Bizim asıl sorumuz BTM’den hangi startuplar bunlardan birisi olacak? BTM’den çıkan Unicorn olacak girişimlerimiz var. Şimdi yeni unicorn’lar çıkarmanın tam zamanı” şeklinde konuşuyor.
