Nagihan KALSIN – ANKARA
Üretimi merkeze alan tarımda yeni dönem başlıyor. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, bu ay itibarıyla başlayan ‘Planlı Tarım’ dönemini ve yeni nesil destekleme modelini dün tanıttı. Planlı üretim kapsamına alınan ürünlerle ilgili 2027 hedeflerini açıklayan Bakan Yumaklı, “Hububat üretimi ortalama 35 milyon tondan 39,5 milyon tona çıkarak yüzde 13 artacak. Yağlı tohumlar 4,6 milyon tondan yüzde 22 artış ile 5,6 milyon tona yükselecek. 1,2 milyon ton olan baklagil üretimi de yüzde 17 ile 1,4 milyon tona ulaşacak” dedi. Hububat, yağlı tohumlar ve baklagilleri kapsayan ürün grubunda planlı tarım ile birlikte 3 yılda ortalama yüzde 17,3 üretim artışı olması bekleniyor.
“Ekilen alanların yüzde 77’sini dahil ettik”
Bakan Yumaklı, Türkiye’de 206 başlıkta geniş bir yelpazede üretim yapıldığını göz önüne alarak planlama yapmaya stratejik ürünlerden başladıklarını vurguladı. Yumaklı, “13 stratejik ürün, hububat, baklagil, yağlı tohumlar ve diğer dediğimiz patates ve soğan. ‘Neden bu ürünlerden başladık’ derseniz çünkü bu ürünler ülkemizdeki 20,2 milyon hektarın 15,6 milyon hektarında ekilen ürünler. Üretim planlamasının düğmesine bastığımızda, ülkemizde ekilen alanların yaklaşık yüzde 77’si bu kapsama girmiş oldu13 artı 1 ürünle 1 Eylül 2024 itibarıyla üretim planlamasına Türkiye’deki toprakların yüzde 77’sinde üretilen ürünleri planlama kapsamına almış olduk” ifadelerini kullandı. Yumaklı, bitkisel üretim destekleme modelinin temel destek, planlama desteği ve üretim geliştirme desteği olarak 3 ana başlığa indirildiğini söyledi.
Yumaklı, belirledikleri havzalarda üretilen ürünlere başka kriter aramadan, kullanılan mazotun yarısını, gübrenin de yüzde 25’ini vereceklerini dile getirerek, şunları kaydetti: “Türkiye’de üretim yapan bütün üreticiler, temel desteği alacak. İkinci grupta ise 13 stratejik ürün ve yem bitkisinin, paydaşlarıyla birlikte yaklaşık 2 yıllık çalışmayla belirlenmiş olan havzalarda üretilmesi durumunda temel destek kadar bir destek de kendilerine verilecek. Böylece mazotun yüzde 100’ünü, gübrelerin de yüzde 50’sini almış olacaklar. Bizler stratejik ürünleri belirlenen havzalarda ürettiğimiz zaman hem suyumuzu hem toprağımızı korurken hem de bu ürünlerin ekonomik karşılığını daha iyi alınmasını sağlamış olacağız.”
Sulama sorunu olan bölgelerde belirlenen yöntemlerle üretim yapılması halinde gübre ve mazot giderlerinin tamamını devletin vereceğine dikkat çeken Yumaklı, “Ancak örneğin Konya’nın kurak bölgelerinde çok fazla su isteyen soya, patates, soğan, pamuk gibi ürünler ekildiği takdirde bu çiftçiler bizim hiçbir desteğimizden faydalanamayacak. Bu bölgelerde buğday, nohut, arpa, mercimek, mısır, kuru fasulye, ayçiçeği ve aspir üretimine desteklerimizi sunacağız” diye konuştu.
“1 birime alıp 10 birime satamazsınız”
İbrahim Yumaklı, çiftçilerin, üretim noktasında üzerine düşen görevi yerine getirdiğini, ancak fahiş fiyatlarla karşı karşıya kaldıklarını da ifade etti. Yumaklı, “Bir gün içerisinde etiketlerin birkaç kez değiştiği zamanları gördük. Bununla ilgili fahiş fiyat yasal düzenlemesi oluşturuldu. Burada Ticaret Bakanlığı ile birlikte hareket ediyoruz. Bunlar belli oranda kırılmaya başladı. Bir ürünü 1 birime alıp 10 birime satamazsınız, buna kimsenin hakkı yok” dedi.
