Ziya İPEK
Adana’da çiftçi temsilcileri, önümüzdeki döneme ilişkin yeni hükümetten beklentilerini açıkladı. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, Türkiye’de tarımsal envanterin çıkartılması için çalışma yapılmasını isterken, Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan ise, buğday taban fiyatının açıklanmasını ve ayrıca çiftçi için kredi kanallarının açılmasını talep etti.
Tarım için doğru rakamlar lazım
Mutlu Doğru, çiftçilerin, çiftçi temsilcilerinin, tarımla ilgili önemli sivil toplum kuruluşlarının fikirlerini ve görüşlerini alarak tarımın yönetilmesini istediklerini kaydederek, “Tarım bakanının öncelikle Türkiye’de tarımsal envanterimizin çıkartılması için çalışma yapmasını bekleriz. Karar verebilmek iyi yönetebilmek için.
Neyi ne kadar üretiyoruz, ne kadar ekiyoruz, bunu doğru bilmemiz lazım, doğru rakamlar lazım. Bu nedenle de tarımsal envanterimizi çıkartarak işe başlamasını arzu ederim.” ifadelerini kullandı. Mutlu Doğru konuyla ilgili şunları kaydetti: “Tarım pandemi döneminde stratejik bir sektör olduğunu gösterdi. İklim değişikliğiyle beraber gıdaya olan ulaşım ve suyun azalması tarımın önemini artırıyor. Bu nedenle tarımı doğru yönetmemiz lazım.
Tarımı eğer doğru yönetemezsek; Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında gıdaya erişim ve gıdada süreklilik açısından sorunlar yaşarız. Şu anda buğday, arpa biçimleri başladı Anadolu’da ve fiyatlar çok düşük. Dünya fiyatlarıyla beraber çok düşük seyrediyor. Buna bir müdahale fiyatı açıklanması lazım. Tarım bakanımızın ilk yapacağı icraat sanırım bu olacaktır. Alım fiyatı ve primde çiftçimizi sevindirecek bir müdahale olmalıdır.
Ayrıca tarımsal desteklemelerin sadeleştirilmesi hep gündemdeydi ama bir türlü yapılamadı. 2023 yılı tarımsal desteklemeleri henüz belli değil. Bu kararnameyi biraz daha sadeleştirerek, ülkenin ihtiyacı olan ve stratejik konulara destekleri artırarak daha sade, daha az kalemleri olan ‘hedef odaklı’ bir destekleme kararnamesi hazırlanması gerekiyor.”
Sulama yatırımlarının hayata geçirilmesi şart
“Tarımda sulama ile ilgili yatırımlar bekliyoruz. Önümüzde iklim değişikliği ve suya ulaşımın zor olacağı dönemler bizi bekliyor. Bu nedenle yeni yapılacak sulama yatırımlarının kapalı sistem ve basınçlı sulama projeleri ile hayata geçmesi lazım.
Bu projelere artık bütçe ayrılması, hayata geçirilmesi gerekiyor” diyen Mutlu Doğru sözlerine şu şekilde devam etti: “Tarım bakanımızın Ulusal Süt Konseyi’ne bir an önce talimat verip, maliyeti 9 lira 87 kuruş olan bir litre süt fiyatını yükseltmesini bekliyoruz. Ulusal Süt Konseyi’nin resmi sayfasında bir litre sütün tavsiye fiyatı hala 8,5 lira. Yani maliyetinden yaklaşık 1-1,5 lira daha aşağıda.
Bunun değişmesi lazım. Bu durum, Ulusal Süt Konseyi’nin inandırıcılığını, güvenini zedeler. Ulusal Süt Konseyi’ne bir talimat verip bu maliyetler çerçevesinde yeni bir tavsiye fiyatı açıklaması gerekiyor. Süt üreten çiftçilerimizin de yeni Tarım bakanımızdan en çok beklediği şey şu anda bu. Çiğ süt üreticisi zarar etmesin ki ineğini satmasın, kesmesin.”
Süt fiyatlarına baskı var, et fiyatları o sebeple yüksek
Et fiyatlarının yüksek olmasının süt fiyatlarındaki baskıdan dolayı olduğunu söyleyen Doğru, “Süt baskı görünce inekler kesildi. Şu anda erkek dana sayısı az. Bu nedenledir ki et fiyatları yükseliyor. Birbirini negatif etkileyen faktörler. Sütten şu anda kazanamayan çiftçi daha çok ineğini kestirecek. Et fiyatı da yüksek çünkü daha cazip. Birçok bölgede tavsiye fiyatları açıklanıyor ve canlı dana fiyatı kilosu 140-150 lira. Bunu hesapladığımız zaman bir çiftçi, sütten daha fazla etten kazanır, kestirir ve bu işten çıkar. Ve bu işin geri dönüşü olmaz” dedi.
Doğan: Kredi kanalları açılmalı, buğday taban fiyatı açıklanmalı
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan ise Adana’da buğday hasadının bitmek üzere olduğunu belirterek, buğday müdahale alım fiyatının bir an önce açıklanmasını beklediklerini bildirdi. Çiftçinin özel bankalardan kredi kullanma imkanı olmadığını, bankaların en fazla bir aylık kredi kullandırdıklarını aktaran Doğan, kredi kanallarının bir an önce açılmasını beklediklerini kaydetti. Doğan, şöyle konuştu: “Hükümetimizden beklentimiz buğday taban fiyatının bir an önce açıklanması, kredi musluklarının açılması. Çiftçimizin rahat bir nefes alması için bu şart.
Buğday taban fiyatının da en az 10 liranın üzerinde olması gerekiyor, prim hariç. Mazot, gübre her ne kadar düşse de girdi maliyetleri hala yüksek. 10 liranın altındaki buğday çiftçiye para kazandırmaz. Kıraç bölgelerde buğday verimi çok düşük, ovada rekolte yüksek. Tahıl koridoru açıldığı için şimdi depolar buğday dolu. Tüccar şu anda buğday almıyor. Bir an önce müdahale alım fiyatlarının açıklanmasını bekliyoruz.”
