Depremin vurduğu 10 ilde Zorunlu Deprem Sigortası oranı yüzde 49

Deprem gerçeği tüm acı­sıyla tekrar Türkiye’nin gündeminde. Merkez üs­sü Kahramanmaraş’ın Pazarcık il­çesi olan 7,4 büyüklüğündeki dep­rem, sadece bulunduğu noktada değil, bölge iller ve komşu ülke­lerden de hissedildi. Ve bu acı ger­çek, yaraların sarılma sürecinde en önemli kurumlardan biri olan Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nu (DASK) tekrar gündeme getirdi.

1999 Marmara depreminin ar­dından 2000 yılında kurulan DASK, Zorunlu Deprem Sigorta­sı ile deprem ve depremden kay­naklanan yangın, infilak, yer kay­ması ve tsunami risklerine karşı, sigortalı konut sahiplerine mad­di güvence sağlıyor. Verilere göre Türkiye genelinde 20 milyon 32 bin adet konut bulunuyor. Zorun­lu Deprem Sigortası yaptıranların sayısı 10 milyon 949 bin 642. Oran yüzde 54,70.

Depremin odağındaki 10 ilde Zorunlu Deprem Sigortası oranı ortalama yüzde 49 düzeyinde bu­lunuyor. Kahramanmaraş’ta 210 bin konutun 113 bin adedi Zorun­lu Deprem Sigortası poliçesine sahip. Diğer illerde rakamlar şöy­le; Hatay’da 315 bin konutun yüz­de 40,1’i, Osmaniye’de 101 bin ko­nutun yüzde 42,4’ü, Gaziantep’te 339 bin konutun yüzde 64,5’i, Ki­lis’te 25 bin konutun yüzde 59,7’si, Şanlıurfa’da 198 bin konutun yüz­de 52,9’u, Adana’da 479 bin konu­tun yüzde 45,9’u, Malatya’da 188 bin konutun yüzde 52,1’i, Adıya­man’da 89 bin konutun yüzde 44,9’u, Diyarbakır’da 231 bin ko­nutun yüzde 33’ü Zorunlu Deprem Sigortası poliçesine sahip.

Alo-Dask 125’e başvuru yapılabilir

6 Şubat’ta yaşanan depremin ar­dından DASK’tan gelen açıklama şöyle; “6 Şubat 2023 saat 04.17’de Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçe­sinde 7,4 büyüklüğünde meyda­na gelen deprem, Hatay, Osmani­ye, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarba­kır, Malatya ve Adana başta olmak üzere çevre illerde yoğun şekilde hissedilmiştir. Bölgede artçı dep­remler olmaya devam etmekte­dir. Hayatını kaybeden vatandaş­larımıza Allah’tan rahmet, yaralı­lara ve depremden etkilenenlere acil şifalar diliyoruz. DASK olarak üzerimize düşeni yapmak için gö­revimizin başındayız. Bu süreçte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”

Yine DASK’tan yapılan açıkla­maya göre konutlarında hasar bu­lunan vatandaşlar Alo-Dask 125, e-devlet ve SMS üzerinden başvu­rularını yapabilecekler.

Hedef yüzde 100 sigortalılık

Yüzde 100 sigortalılık hede­fiyle faaliyetlerine devam eden DASK’ın fon büyüklüğü 23 mil­yar liraya, ödeme gücü ise 100 milyar TL’ye ulaşmış durumda. Yapılan çalışmalar sonucunda poliçe sayısı da 11 milyona yük­seldi. Hasar yönetim sistemleri­ni güncelleyen DASK, yenilenen teknolojik altyapısı sayesinde bilgi sistemlerini, sınırsız eş za­manlı hasar ihbarını karşılaya­bilir, 24 saatte 96 bin hasar dos­yasını işleyebilir duruma getirdi. Doğal afetler karşısında hazırlık­lı olmak için çalışmalarını sür­düren DASK bu paralelde Olağa­nüstü Yönetim Merkezi’ni An­kara’da açtı. Ayrıca, DASK’ın ana veri merkezi, yedeği İstanbul’da olmak üzere Ankara’ya taşın­dı. Deprem anında hasar yöneti­mi artık Ankara merkezli olarak yürütülecek. 2023 Mart ayında DASK Zorunlu Deprem Sigorta­sı ürününün kapsamını genişle­terek Zorunlu Afet Sigortası’na dönüştürülmesi planlanıyor. Bu değişiklikle sel felaketleri baş­ta olmak üzere heyelan, fırtına, hortum, dolu, orman yangını gibi tüm felaketleri kapsayan sigorta­ya tek bir poliçe üzerinden sahip olabilmek mümkün olacak.

Sigorta maddi güvence sağlıyor

Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem ve depremden kaynaklanan yangın, infilak, yer kayması ve tsunami risklerine karşı, sigortalı konut sahiplerine maddi güvence sağlıyor. İster oturulamaz durumda ister kısmî hasarlı olsun, bina zararını en hızlı şekilde tazmin ederek, yaşamın normale dönmesine aracılık ediyor.

DASK, Zorunlu Deprem Sigortası’nın yaygınlığını ülke genelinde birlikte çalıştığı sigorta şirketleri, bunlara bağlı acenteler ve banka şubelerinden oluşan dağıtım ağıyla artırırken uyguladığı düşük prim maliyetleriyle de herkesin bu güvenceye sahip olmasını kolaylaştırmayı hedefliyor.

Zorunlu Deprem Sigortası birey bazında mesken güvencesi sunarken ülkemiz için de bir teminat havuzu oluşturulmasına çalışır. Özellikle deprem sonrasında büyüklüğü önem kazanan bu finansal havuz, bizim yaşadığımız yerde olmasa da, başka yerde gerçekleşen depremlerdeki ihtiyaç sahiplerinin de garantisi olma niteliği taşır.

Zorunlu Deprem Sigortası neleri güvence altına alır?

Zorunlu Deprem Sigortası genel anlamıyla, belediye sınırları içinde kalan meskenler için depremin meydana getirdigi maddi zararları karşılamaya yönelik geliştirilmiş bir sigorta sistemidir.

Zorunlu Deprem Sigortası ile aşağıda tanımlanmış binalar güvence altına alınır:

l Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tâbi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar

l 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler

l Bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler

l Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler

l Zorunlu Deprem Sigortası ayrıca yukarıdaki koşullara uyan; kat irtifakı tesis edilmiş binalar

l Tapuda henüz cins tashihi yapılmamış ve tapu kütüğünde vasfı “arsa vs.” olarak görünen binalar

l Tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evleri için geçerlidir.

DASK neleri karşılar?

DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçede belirtilmiş limitler dahilinde karşılar. Temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları istinat duvarları, atvan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar çatılar, bacalar, yapının yukarıdakilerle benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümleri bir arada ya da ayrı olarak teminat kapsamındadır.

Sigorta bedeli nasıl hesaplanır?

DASK, her yıl yapı maliyetlerindeki artışa paralel olarak belirlenen azami bir tutara kadar teminat sunar. Azami Teminat Tutarı’nın tespitinde mevcut yapı stokunun büyük bir kısmını oluşturan binaların yeniden inşa bedeli (arsa değeri hariç) dikkate alınır.

Sigorta yaptıranların teminat tutarları (sigorta bedeli), bu azami teminat tutarını geçmemek üzere, meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlenir.

Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı, aşan kısım için sigorta şirketlerinden isteğe bağlı olarak konut sigortası yaptırabilir.

Sigorta bedeline, konutun arsa bedeli dahil değildir.

Teminat tutarı 640 bin lira düzeyinde

Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belir­lediği azami bir tutarda teminat sağlıyor. DASK tarafından verilen azami teminat tutarı, 25 Ka­sım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiple­rinde 640 bin lira olarak belirlenmiş durumda.

Verilen bilgiye göre azami teminat tutarı tes­pit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikka­te alınıyor. Sigortalının teminat tutarının (si­gorta bedeli) -azami teminat tutarını geçme­mesi koşuluyla- meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlendiği ifade ediliyor..

Meskenin değerinin DASK tarafından veri­len azami teminat tutarını aşması durumunda, sigortalının isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabileceği belirtiliyor. Bunun için sigortalının, özel sigor­ta şirketlerinden konut sigortasının olması ge­rekiyor.