Makinecilerin gözü 120 milyar dolarlık kiralama pazarında

Ferit Barış PARLAK

Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İma­latçıları Birliği (İM­DER), pazar büyüklüğü 120 milyar dolara ulaşan küresel makine ve ekipman kiralama sektöründe aktif oyuncu ol­maya hazırlanıyor. 120 milyar dolara ulaşan küresel makine ve ekipman kiralama pazarı­nın gelecek 3 yıl içinde yüzde 50 büyüyerek, 2027 yılına ka­dar 179,6 milyar dolar büyük­lüğe ulaşacağı öngörülüyor. İMDER, büyüyen bu pazarda­ki payını artırmak amacıyla, dünya çapında kiralamayı teş­vik etmek için 2003 yılında ku­rulan ekipman kiralama der­neklerinden oluşan bir ağ ku­ruluşu olan Küresel Kiralama Birliği (Global Rental Alliance – GRA) üyesi oldu.

İMDER’e gö­re, GRA’ya üyelik iş makineleri sektörünün küresel makine ve ekipman kiralama pazarında rekabet edebilirliğini artıracak. Bu üyelik ayrıca iş makineleri sektörünün inovasyon kapasi­tesini artıracak ve yerli üreti­ciler küresel piyasalarda daha güçlü olacak. Kiralama konu­sunda çok sayıda çalışması bu­lunan ve Avusturalya, Brezilya, Kanada, Hindistan, İngiltere, Japonya, Yeni Zelanda ve Av­rupa Birliği’nin (AB) üye oldu­ğu bu önemli birliğe, Türkiye’yi temsilen İMDER kabul edildi.

2021 yılından itibaren Avru­pa Kiralama Derneği (Europe­an Rental Association- ERA) başkanlığında dünya çapında kiralama faaliyetleri gösteren GRA’nın, uluslararası konula­rın ele alınması, tanıtım, pa­zarlama, dijitalleşme ve eğitim gibi konularda ülkemize katkı yapması bekleniyor.

Küresel ölçekte rekabet gücünü artıracak

İMDER ve İSDER Genel Sekreteri Oğuz Yusuf Yiğit, GRA üyeliğinin Türkiye maki­ne sektörü için önemli bir adım olduğunu ve büyük avantaj­lar sağlayacağını söyleyerek, “Türkiye makine sektörü, di­namik yapısı ve sürekli gelişen teknoloji altyapısıyla dünya pazarlarında önemli bir oyun­cu. GRA üyeliğimiz de maki­ne sektörümüzün, uluslarara­sı arenada daha da görünür ol­masını, küresel ölçekte rekabet gücümüzün artmasını sağlaya­caktır. Üyelikle birlikte kazan­dığımız küresel bilgi paylaşımı, en iyi uygulamaların ülkemize taşınmasını mümkün kılacak ve sektördeki teknolojik geliş­melerin hızla benimsenmesi­ne yol açacaktır” dedi.

Yiğit, “GRA üyeliğimizle bir­likte kiralama sektöründe fa­aliyet gösteren firmalarımız, küresel gelişmeleri yakından takip edebilecek, yenilikçi çö­zümler geliştirme konusunda önemli adımlar atabilecekler. Dünyada bazı ülkelerde çok ile­ri seviyelere gelmiş kiralama sektörü örneklerini ülkemizle paylaşacağımız gibi yerli üre­ticilerimizin küresel kiralama şirketlerinin makine parkın­da ürünlerini sergilemesine olanak sağlayacaktır. Böylece, Türkiye makine sektörü ulus­lararası işbirlikleriyle büyüye­bilecek ve gelişebilecek. Sek­törümüzün küreselleşme yol­culuğunda attığımız bu önemli adım, makine sektörümüzün uluslararası standartlarda re­kabet edebilirliğini artıracak” diye konuştu.

Pazar büyüklüğü 120 milyar dolara ulaştı

Makine ve ekipman kirala­ma sektörü pazarı hakkında da bilgi veren Yiğit, “Pazar bü­yüklüğü dünya genelinde yak­laşık 120 milyar dolara ulaşan ve gelecek 3 yıl içinde yüzde 50 büyüyeceği tahmin edilen makine ve ekipman kiralama (MEK) pazarının, 2027 yılına kadar 179,6 milyar dolar bü­yüklüğe ulaşacağı öngörülü­yor” dedi.

İMDER ve İSDER olarak uzun yıllardır kiralamayla ilgi­li önemli işler yapıldığını belir­ten Yiğit, İMDER, İstif Maki­naları Distribütörleri ve İma­latçıları Derneği (İSDER), Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) ve Türkiye Makina Fe­derasyonu (MAKFED) iş birli­ğiyle “Makine ve Ekipman Ki­ralama Pazar Analizi Raporu” hazırlandığını da dile getirdi.

Yiğit, “Kiralama sektörü pa­zarının potansiyelini, sektör­deki girişim sayısını tespit et­mek; bu girişimlerin istihda­mını, cirosunu ve kiralama parkı büyüklüğünü ortaya koy­mak amacıyla hazırlanan bu rapor, Türkiye’de kiralama sektörüne özgü; detaylı sektö­rel görüşme, inceleme ve ana­lizler içeren ilk çalışmalar­dan biri olma özelliğini taşı­yor.

2022 yılı rakamlarına göre, toplam 6 milyar dolarlık ciro­su ve yaklaşık 1 milyon 400 bin kişiye yarattığı istihdamla öne çıkan Türkiye iş, inşaat ve istif makineleri sektörü, kiralama sektöründeki büyüyen pazar­da yeni fırsatları yakalamayı, AB yeşil dönüşüm hedeflerine uygun yol haritası ve yeni tek­nolojilerle küresel rekabete ayak uydurarak, dünya pazarı­nı güçlendirmeyi hedefliyor.”

2021 yılı itibarıyla küresel iş ve endüstriyel makine-ekip­man pazarında, Kuzey Ameri­ka’nın (ABD ve Kanada) yüzde 38 pay ile ilk sırada yer aldığı­nı ifade eden Yiğit, şunları kay­detti: “Kuzey Amerika’yı yüzde 28 ile Avrupa, yüzde 26 ile As­ya Pasifik, yüzde 6 ile Ortado­ğu ve Afrika ve yüzde 3 ile La­tin Amerika takip ediyor. As­ya-Pasifik bölgesi, en yüksek büyüme hızıyla yakın gelecek­te pazarın liderliğini ele alabi­lecek bölge olarak görülüyor. Türkiye, Avrupa bölgesi kap­samında ele alınırken, Avru­pa iş ve endüstriyel makine-e­kipman kiralama piyasası, 29,7 milyar dolar ile Kuzey Ame­rika’dan sonra pazar payı açı­sından ikinci sırada yer alıyor. Türkiye, makine ve ekipman kiralama pazarında rakip ülke­lere kıyasla büyük bir potansi­yel barındırıyor.”

En büyük 5 pazarı domine ediyor

“Makine ve Ekipman Kira­lama Pazar Analizi Raporu”, MEK pazarının genel yapısı ilişkin unsurlar, MEK pazarı­nın temel göstergeleri, maki­ne-ekipman kiralama pazarı­na etki eden dinamikler, maki­ne-ekipman kiralama pazar analizinden stratejilere geçiş ve değerlendirme olmak üzere altı bölümden oluşuyor.

Tür­kiye’de makine-ekipman ki­ralama pazarının görece yeni bir iş sahası niteliğinde oldu­ğunun altı çizilirken, MEK pa­zarının, ilerleyen dönemler­de büyümesine devam etmesi öngörülüyor. Dünya MEK pa­zar büyüklüğünün, 2021 yı­lı itibarıyla 117,9 milyar dolara eriştiği belirtilen rapora göre, kiralık filosuna her geçen gün eklenen son teknoloji maki­ne-ekipmanların yanı sıra in­şaat, bayındırlık ve altyapı gibi alanlardaki sürekli gelişmele­rin kiralama hizmetlerine olan talebi artırması doğrultusun­da; pazar büyüklüğünün 2027 yılına kadar 179,6 milyar dola­ra ulaşacağı tahmin ediliyor.

Dünya makine-ekipman kira­lama pazarının, pazarın çoğun­luğunu oluşturan ilk beş hizmet sağlayıcısı tarafından kontrol edildiği belirtilen rapora göre, ERA’nın resmi dergisi Interna­tional Rental News’in (IRN), Haziran 2022’de yayınlanan IRN100 anketi; kiralama paza­rındaki şirketlerden ilk 100’de yer alanların toplam gelirleri­nin,2020 yılındaki salgın sebe­biyle yüzde 6,4 düşerken, 2021 yılında ise yüzde 15 artışla 56,9 milyar dolara yükseldiğini or­taya koydu.

Çin’in büyümesi dikkat çekici

Avrupa ve Kuzey Ameri­ka’daki kiralama şirketleri, sektörün yüzde 80’inden faz­lasını temsil ediyor. Çin’deki kiralama piyasasının dikkat çekici bir büyüme gösterdiği, en çok büyüme gösteren ilk 5 şirketten, üçünün Çin şirketi olduğu da ortaya çıkan sonuç­lardan biri. Dünya pazarın­daki ilk 5 şirketin, tek başına yaklaşık 20 milyar Euro gelir elde ettiği tahmin edilirken,

 bu şirketlerin küresel pazarın neredeyse yüzde 20’sine teka­bül eden bir büyüklüğe sahip olduğu görülüyor. Asya-Pasi­fik bölgesi, en yüksek büyüme hızıyla yakın gelecekte pazarın liderliğini ele alabilecek bölge olarak görülüyor. 2021 yılı iti­barıyla, dünya iş ve endüstri­yel makine-ekipman kiralama pazarında en büyük pay yüzde 50,1 ile (52,3 milyar dolar) haf­riyat ve kazı-makine ekipma­nına aitken, yol yapımı ve be­ton makine-ekipmanının pa­yı yüzde 23,9 (25 milyar dolar), malzeme elleçleme makine-e­kipmanının payı yüzde 19,8 (20,6 milyar dolar) ve diğeri yüzde 6,2 (6,48 milyar dolar) ol­du. Küresel personel yükselti­ci platform kiralama pazarının büyüklüğünün ise aynı yıl iti­bariyle yaklaşık 19,2 milyar do­lara yükseldiği tahmin ediliyor.

İş ve inşaat makinelerin İş ve inşaat makinelerin­de kiralamanın 2023 yılında 500 milyon doları aştığı tah­min ediliyor.

 Türkiye iş ve inşa­at makine ekipmanı kiralama pazarı büyüklüğünün 2021 yı­lı itibarıyla 443,7 milyon euro olurken, makine sayısı da ge­ometrik artış gösteriyor.

 2020 yılında kiralamaya giden ma­kine-ekipman sayısı 2019 yı­lına göre yüzde 70.1 artış gös­terirken bu oran 2021 yılında 2020yılına göre yüzde 75.9 oldu.