Bakanlıkta medya kuruluşlarının Ankara temsilcileriyle bir ortaya gelen Kirişci, Bakanlığın 2022 yılı faaliyetleri ve 2023 yılı maksatlarına ait değerlendirmelerde bulundu.
Dünyanın 2 yıl boyunca insanlığı derinden etkileyen Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı üzere birçok krizle birebir anda karşı karşıya kaldığını anlatan Bakan Kirişci, salgın sürecinde besin eserlerinin tedarikinde yaşanan global sıkıntıların savaşla yeni bir sürece evrildiğini lisana getirdi.
Kirişci, tahıl tedariki açısından en kıymetli pozisyonda bulunan iki ülkenin sevkiyat kanallarındaki aksamanın tahılın yanı sıra, ayçiçeği ve gübre üzere eserlerin arzını da güçleştirdiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Türkiye’nin tarafsız tavrı ve Sayın Cumhurbaşkanı’mızın tahlil arayışında gösterdiği liderlik vizyonu, krizin aşılmasında kilit rol oynadı. 8 Ocak prestijiyle tahıl koridorundan 633 gemiyle 16,9 milyon ton tahıl ve besin eseri taşındı. Bu tahılın, yüzde 53,6’sı Avrupa ülkelerine, yüzde 28,2’si Asya ülkelerine, yüzde 12,2’si Afrika ülkelerine, yüzde 6,1’i Orta Doğu ülkelerine ulaşmıştır. BM’nin en az gelişmiş ülkeler kategorisinde yer alan ülkelere giden buğday ve ayçiçek yağı 915 bin 699 ton oransal olarak da yüzde 5,4 olarak gerçekleşmiştir. Bu koridor, yalnızca memleketler arası hububat ve gübre piyasalarını istikrara kavuşturmakla kalmadı, Türkiye’nin diplomatik bir başarısı olarak da tarihe geçti.”
Tarımın stratejik bir bölüm ve besinin bir ulusal güvenlik problemi olduğunu vurgulayan Kirişci, bu doğrultuda, yeni tarım vizyonuyla “Sen Üret Yeter” sloganıyla 2022 yılında çiftçilere 40,4 milyar lira ziraî desteklemede bulunduklarını bildirdi.
Kirişci, bitkisel üretimi 2021 yılına nazaran yüzde 9,1 artırarak 118,4 milyon tondan 128,6 milyon tona çıkardıklarını ve bu sayıyla tüm vakitlerin üretim rekorunu kırdıklarını söz etti.
“2022’yi 30 milyar dolar civarında tarım ihracatıyla kapatacağız”
Bakan Kirişci, Türkiye’nin tarımda net ihracatçı ülke olma kimliğini 2022’de de sürdürdüğünü, kasım sonu prestijiyle tarım kesiminin 26,8 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini belirterek “Aralık ayı sayılarının netleşmesiyle 2022 yılını, 30 milyar dolar civarındaki tarım ihracatıyla kapatmış olacağız. Ayrıyeten, su eserleri ihracatımızı 1,5 milyar dolara taşıyarak bu alanda yeni bir rekor kıracağız.” dedi.
Kirişci, bu yıl martta 1 milyon 152 bin çiftçiye ödenmesi gereken 8,6 milyar lira mazot ve gübre takviyesini, 2022 Kasım prestijiyle kullandırmaya başladıklarının altını çizerek, bundan sonra mazot ve gübre desteklemelerinin, her yıl, çiftçinin takviyeye en çok muhtaçlık duyduğu ekim devrinde tıpkı olarak kullandırılacağını aktardı.
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin verdiği 100 bin lira fiyatındaki faizsiz kredi ölçüsünü 200 bin liraya çıkardıklarını da söyleyen Kirişci, bunun 100 bin liralık kısmının da mazot ve gübre alımında tıpkı olarak kullanılabileceğini belirtti.
Kirişci, çiftçilere IPARD projeleri kapsamında 2022’de 1,8 milyar lira hibe verdiklerine dikkati çekerek, ayrıyeten, Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Projesi ve Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Programı ile 966 milyon lira hibe sağladıklarını bildirdi.
Uzman Eller Projesi ile 101 milyon lira hibe takviyesi sağladıklarını, TARSİM kapsamında 276,3 milyar lira ziraî varlığı sigortalayarak teminat altına aldıklarını kaydeden Kirişci, üreticilere ve yetiştiricilere 3,6 milyar lira hasar tazminatı ödediklerini söz etti.
“TÜRKŞEKER ve ÇAYKUR 2022 yılını operasyonel karla kapattı”
Vahit Kirişci, regülasyon kuruluşlarının 2022’de daha fazla vazife üstlendiğine dikkati çekerek, “İki güzide kurumumuz, TÜRKŞEKER ve ÇAYKUR, hem piyasa fiyatlarındaki dalgalanmayı engelledi, vaktinde, yerinde ve dozunda müdahalelerle bunu gerçekleştirdi hem de gerçek politikalarımız sayesinde 2022 yılını operasyonel olarak karla kapattılar. Bunlar ziyan eden kuruluşlardı. Bu da bir birinci olarak kayıtlara geçti. Bu gurur tablosunu da ilerleyen günlerde bilançoların açıklanmasıyla göreceğiz.” değerlendirmesini yaptı.
Kirişci, kayıtlı çiftçi sayısının geçen yılki 2 milyon 176 bin 551’in üzerine çıkarak, şu an prestijiyle 2 milyon 190 bine ulaştığını duyurdu.
“Orman yangınlarıyla uğraşta hava filomuzu güçlendirmeyi hedefliyoruz”
Bakan Kirişci, Orman Genel Müdürlüğünün (OGM) faaliyetleri kapsamında 10 bin 418 orman köylüsüne ve 9 ziraî kalkınma kooperatifine 531 milyon lira hibe ve sıfır faizli kredi dayanağı verdiklerini belirterek, ormancılık çalışmalarında istihdam edilen orman köylüsüne 5 milyar 192 milyon lira katkı sağladıkları bilgisini verdi.
Arıcılık bölümünü daha da güçlendirmek için 60 bal ormanı tesis ettiklerini anlatan Kirişci, 610 farklı çeşitte 257 milyon fidan ürettiklerini, 100 bin hektar alanda ağaçlandırma ve erozyonla uğraş çalışması yaptıklarını, orman yangınlarından ziyan gören alanlara 525 milyon fidan diktiklerini, 2022 yılında, “Türkiye Yüzyılı’na Nefes” temasıyla icra ettikleri 11 Kasım Ulusal Ağaçlandırma Günü’nde de 4,2 milyon fidanı toprakla buluşturduklarını anımsattı.
Kirişci, orman yangınlarıyla gayrette yerli ve ulusal imkanlarla hava filosunu güçlendirdiklerinin altını çizerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Böylelikle 20 uçak, 55 helikopter ve 8 İHA ile orman yangınlarıyla çabada Cumhuriyet tarihimizin en büyük hava filosunu oluşturduk. TUSAŞ ve Sikorsky tarafından üretilen, gece de vazife yapabilen ve mülkiyeti bize ilişkin olan Sikorsky helikopterimizi teslim aldık. Bir yıl içinde, 4 adet amfibik özellikteki tanker uçak ile yüksek çözünürlükte imaj sağlayan, sayısal harita üreten misyon sistemleri ile teçhiz edilmiş 1 adet havadan idare uçağımız da filomuza dahil olacaktır. Mülkiyeti bize ilişkin yerli ve ulusal Gökbey helikopterlerimizi ve 16 uçağı daha envanterimize dahil ederek, filomuzu güçlendirmeyi hedefliyoruz. Ormanların korunmasında İHA teknolojisi kullanan ve İHA baz istasyonu kuran birinci Avrupa ülkesi olduk. Bu sayede, anlık olarak 3,5 milyon hektarlık alanı tarayabiliyoruz.”
“Yusufeli’nin mezbaha kısmı 29 Ocak’ta su altında kalmaya başlayacak”
Türkiye’nin en esaslı kuruluşlarından Devlet Su İşlerinin (DSİ) faaliyetleri kapsamında 62 baraj, 19 gölet ve bent ile 10 hidroelektrik santral inşa ettiklerini tabir eden Kirişci, Türkiye Yüzyılı’nın sembollerinden, Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi için 34,4 milyar liralık yatırım yapıldığını, bu yatırımla yalnızca baraj değil, yol, konut, iş yerleri ve toplumsal donatılar da inşa ettiklerini anlattı.
Kirişci, Yusufeli Barajı ve HES’i milletin hizmetine sunduklarını tabir ederek, “Yusufeli’nin mezbaha kısmı 29 Ocak’ta su altında kalmaya başlayacak.” dedi.
Bakan Kirişci, 2050’de dünya nüfusunun 10 milyara, Türkiye nüfusunun ise 100 milyona ulaşacağını tabir ederek, dünyanın besin gereksinimini karşılamak için 2050 yılında, bugüne oranla üretimde yüzde 67’lik bir artışa gereksinim olduğunu vurguladı.
Bu üretimi gerçekleştirebilmek için sahip olunan su ölçüsünün yüzde 65 artması gerektiğine dikkati çeken Kirişci, şu tabirleri kullandı:
“Artan nüfusu doyurmak ve tarımda kelam sahibi olmak istiyorsak üretim planlaması yapmak mecburiyetindeyiz. 2023’te Gazi Meclis’imizin gündemine gelmesini beklediğimiz planlı üretim modeli üzerinde çalışmalarımız sürüyor. Yol haritasını belirlediğimiz bu modelle çiftçilerimizi destekleyerek arz güvenliğini sağlamayı ve bulunurluğu tesis etmeyi hedefliyoruz. Bunun en kıymetli ayaklarında birisi Kent Tarımı’dır. Kent Tarımı ile ilgili çalışmalarımızda son evreye geldik. Burada birinci etapta 3 yıllık bir hareket planı hazırlıyoruz. Kısa ve uzun vadeli faaliyetlerimizi, projeleri, dayanaklarımızı içeren aksiyon planımızı yakın vakitte paylaşacağız.”
Uzman Eller Projesi’nde hibe dayanağı 250 bin liraya yükseltilecek
Kirişci, mevcut tarım sigortacılığını, üreticilere gelir müdafaa garantisi sağlanması da dahil olmak üzere genişleteceklerini belirterek, Konya’nın üç ilçesinde uygulanmaya başlanan Gelir Müdafaa Sigortası’nın gelecek üretim döneminden itibaren ülke genelinde yaygınlaştırılacağını bildirdi.
Genç ve bayan çiftçilere prim indirimi uygulayarak TARSİM’den daha çok faydalandıracaklarını söz eden Kirişci, köy hayat merkezleri ile gençlerin ve bayanların kırsalda refahını sağlayacak projelerin hizmete sunulmasının öncelikleri ortasında yer aldığını vurguladı.
Kırsala dönüş için yatırımlara devam edeceklerini belirten Kirişci, köy hayat merkezleri sayısının 2 bin 200’e ulaştığını ve bu sayıyı daha da artıracaklarını bildirdi.
Kirişci, gençlere kırsalda üretim yapmaları için birçok başlıkta hibe ve dayanak verdiklerini belirterek, “Burada birinci kere paylaşıyorum. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın da uygun bulması halinde halihazırda genç çiftçilerimize yönelik Uzman Eller Projesi ile verdiğimiz hibe takviyemizi 100 bin liradan 250 bin liraya çıkaracağımızı duyurmak istiyorum.” dedi.
42 vilayetle hudutlu olan IPARD projelerini 81 kente yaygınlaştıracaklarını belirten Kirişci, şu değerlendirmede bulundu:
“Ülkemizde muhalefet ne yazık ki daima yapmaya değil yıkmaya odaklı olduğu için bizim bu projelerimizi anlamaktan çok uzak bir hal sergiliyorlar. Biz ‘gençlerimizi kırsala çekelim, onları eğitim gördükleri tarım, su eserleri, veterinerlik ve ormancılık alanlarında kendi iş yerlerinde istihdam edelim’ deyince, anlamadan dinlemeden karşı çıkıyorlar. ‘Çocuklarımızı çoban mı yapmak istiyorsunuz?’ diye kutsal bir mesleğe adeta hakaret ediliyor, bu da bizi çok üzüyor. Gençlerimizi ziraî üretime çekemezsek gelecekte kim üretim yapacak, 100 milyonu aşacak nüfusumuzu kim doyuracak? Sayısı 100 milyonu bulacak turist için dışarıdan yemek siparişinde mi bulunacağız?”
Kirişci, küçük aile işletmeciliğine dayanağı artırarak sürdüreceklerini, üretim yapılmayan yerleri üretime kazandıracaklarını, boş kalan topraklara Bakanlık olarak müdahil olacaklarını ve üretim yapmak isteyenlere kiralayacaklarını belirtti.
Bakan Kirişci, “Mülkiyet hukuku başta olmak üzere birçok hususta değişiklik gerektirdiği için bu vizyon projemizin çerçevesi ve kapsamı milletvekillerimizin takdirleriyle, kanun değişikliğiyle şekillenecektir.” tabirlerini kullandı.
DSİ’ye bin 273 kontratlı işçi alınacak
Bakan Kirişci, insan kaynağını 2023 yılında güçlendirmeye devam edeceklerini belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Daha evvel Bakanlığımızın taşra teşkilatında görevlendirilmek üzere farklı branş ve konumlarda bin 200 kontratlı işçi alımı yapacağımızı, Orman Genel Müdürlüğümüzün merkez ve taşra teşkilatı için bin 613 işçi alacağımızı paylaşmıştık. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüze işçi alacağımızı duyurmak isterim. DSİ bünyesinde görevlendirilmek üzere çeşitli branşlarda bin 273 kontratlı işçi alacağız. Böylelikle, önümüzdeki günlerde, Tarım ve Orman Bakanlığımız bünyesinde toplam 6 bine yakın yeni işçi istihdam edeceğiz.”
