“Temiz Hava Hakkı Platformu’nun “Hava Kirliliği ve Sıhhat Tesirleri: Kara Raporu”nun sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı. Rapora nazaran, hava kirliliği 2017’de 51 bin 574 mevte yol açarken, bu sayının tıpkı yıl trafik kazalarından ölenlerden 7 kat daha fazla olduğu görüldü. Hava kirliliğinin en fazla olduğu vilayetler sırasıyla Kahramanmaraş, Iğdır ve Mersin olarak kayıtlara geçti. Türkiye’nin 2018’de en pak havasına sahip ili Ardahan oldu.
Raporda, 2016-2018 yılları ortasında Türkiye’deki hava kirliliği ve bunun sıhhat üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.
Konuya dikkat çekmek hedefiyle 7 Mayıs Dünya Astım Günü’nde yayınlanan rapora nazaran, 2018’de yetersiz datalar sebebiyle Bolu, Eskişehir, Kastamonu, Kırıkkale, Kütahya, Muş, Şırnak ve Uşak’ta hava kalitesi hesaplanamadı. Hava kalitesi bedelleri hesaplanan 73 ilin 44’ünde kirli hava solundu.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği kıymetlere nazaran, hava kirliliğinin en yüksek hesaplandığı vilayetler sırasıyla Kahramanmaraş, Iğdır, Mersin, Manisa, Niğde, Bursa ve Afyonkarahisar oldu.
Kahramanmaraş, Manisa ve Muğla’daki kirlilikte kentlerdeki kömür santrallerinin tesirli olduğu tespit edildi.
Ardahan ise DSÖ tarafından önerilen hava kirliliği limit bedelleri doğrultusunda Türkiye’nin 2018’de en pak havasına sahip ili olarak öne çıktı. Artvin, Rize, Kırşehir ve Tunceli’deki hava kalitesi bedelleri de DSÖ bedellerine yakın seyretti.
Türkiye’nin en kalabalık ili İstanbul’un 39 ilçesinden 19’unda hava kalitesini ölçecek istasyon bulunamadığı için bu ilçelerde ölçüm yapılamadı.
İstanbul’da hava kirliliği en fazla Esenyurt’ta
İstanbul’un ölçüm yapılan 20 ilçesi ortasında Esenyurt, geçen yıl hava kirliliği en fazla olan ilçe oldu. Esenyurt’u, Aksaray, Yenibosna, Mecidiyeköy ve Alibeyköy takip etti.
İstanbul’un ölçüm yapılabilen ilçeleri ortasında en düşük hava kirliliği kıymetleri Sarıyer, Şile ve Büyükada’da ortaya çıktı.
Geçen yıl Ankara’da ise ölçüm yapılabilen ilçeler ortasında en yüksek hava kirliliği pahaları Sincan’da görüldü. Sincan’ı, Çankaya ve Keçiören takip etti.
İstanbul’da hava kirliliği nedeniyle 5 bin 851 kişi öldü
Hava kirliliğinin sıhhat üzerine tesirlerinin de incelendiği rapora nazaran, 2017’de yaşanan 30 yaş üstü toplam 399 bin 25 mevtin 51 bin 574’ü hava kirliliğinden kaynaklandı.
2017’de hava kirliliği İstanbul’da 5 bin 851, Bursa’da 3 bin 98, İzmir’de 2 bin 518, Ankara’da 2 bin 139, Konya’da 2 bin 82, Manisa’da bin 957 ve Mersin’de bin 628 can aldı.
Öte yandan, kelam konusu yılda hava kirliliği kaynaklı ölümlerin tüm ölümlere oranla en fazla olduğu vilayetler yüzde 25,5 ile Iğdır, yüzde 25,1 ile Kahramanmaraş ve yüzde 23,7 ile Afyonkarahisar oldu.
Hava kirliliği kaynaklı vefatlar 2017’de trafik kazası kaynaklı ölümlerin 7 katı daha fazla can aldı.
KOAH ve kısırlığın temel sebepleri arasında
Ayrıca, hava kirliliğinden kaynaklanan hastalıklar ortasında en sık görülenleri alt teneffüs yolu enfeksiyonları ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) oldu. Tüm alt teneffüs yolu enfeksiyonları ölümlerinin yüzde 25,5’i ve tüm KOAH ölümlerinin yüzde 26,8’inin hava kirliliğine bağlı olduğu tespit edildi.
Hava kirliliğinin doğurganlığı etkilediği, düşük, kısırlık ve sperm kalitesini de düşürdüğü ortaya çıktı.
Ayrıca hava kirliliğinin bebeklerde astım, otizm, ani bebek mevti sendromu ve zeka geriliği görülme riskini artırdığı görüldü.
Kaynak: AA
