Osman KILIÇ – Yeşim ARDIÇ
Makine İmalat Sanayii Dernekleri Federasyonu (MAKFED) tarafından düzenlenen “Makine Zirvesi-Vizyon 2030”da konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank’tan makine dalına umut veren açıklamalar geldi. Türkiye’nin Avrupa’nın en büyük makine üreticisi olduğunu ve 200 ülkeye bu alanda ihracat yapar hale geldiğini belirten Varank, tüm kaynak ve imkanları, teşvik stratejilerini sanayi bölümüne sıçrama yaptırmak için planladıklarını söz etti. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın makine bölümüne verdiği takviyelere değinen Varank, “Teşvik sistemi kapsamında; orta-yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan makine imalatı dalına özel değer veriyoruz” dedi. Son dört yılda makine imalatı kesimi için sağladıkları bin 473 yatırım teşvik evrakı ile yaklaşık 20 milyar lira meblağında yatırım ve bunlara bağlı olarak 32 bin kişilik istihdamı desteklediklerini lisana getiren Varank, bu yılın birinci 4 ayında da yatırımcı iştahının devam ettiğini, 115 yeni teşvik dokümanı düzenlediklerini belirtti.
‘Türkiye’yi yüksek teknoloji üreten ülkeler ligine taşıyacağız’
Küresel rekabet gücünü artıracak, ekonomik ve teknolojik bağımsızlığını temin edecek, yapay zekâ üzere kritik teknolojilerde atılım sağlayacak siyasetleri, ulusal teknoloji atağı olarak benimsediklerini belirten Varank, bunun için bakanlık olarak uzun müddettir Uçtan Uca Yerlileştirme Programı üzerinde çalıştıklarını söyledi. Varank, “Bu programla Türkiye’yi yüksek teknoloji üreten ülkeler ligine taşıyacağız. Ulusal teknoloji atağımızın temellerinden birini oluşturacak yeni takviye programımızın kesin maksadı, dünyanın geçirdiği teknolojik dönüşüm sürecinde Türk endüstrisini öncü pozisyona getirmektir. Tabi bu noktada, endüstride dijitalleşmenin yaygınlaşmasıyla birlikte, makine kesiminin rolü de gitgide kıymet kazanıyor. İşte bu nedenle, yeni dayanak programımızda önceliği makine dalımıza vereceğimizi buradan tabir etmek istiyorum” dedi. Varank, makine bölümünde hedefledikleri kapasite gelişiminin, cari açığı azaltmanın da ötesinde, teknolojik bilgi sermayesi açısından dışa bağımlılığı en aza indireceğini belirterek, öteki bölümlere de kıymetli yararlar sunacağını kelamlarına ekledi.
‘Sanayinin büyütülmesi stratejik amaç olacak’
Makine Zirvesi-Vizyon 2030”un açılışında konuşan Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Lideri Naci Ağbal da “Önümüzdeki süreçte iktisat siyasetlerinin merkezinde imalat endüstrisinin büyütülmesi, geliştirilmesi bir numaralı stratejik gaye olacak” dedi. Ağbal, makine bölümünün son 10 yılda üretim bedeli artışında ön sırada yer aldığını fakat Çin, ABD, Almanya, Japonya, Güney Kore, İtalya ile mukayese edildiğinde eserlerin teknolojik seviyesinin istenilen düzeyde olmadığını kaydetti. Ağbal, Türkiye iktisadı 2002 ila 2018 ortasında yüzde 5.5 büyürken makine bölümünde bu oranın yüzde 6.3 olarak gerçekleştiğinin de altını çizerek şöyle devam etti: “17 yılda makine kesimi Türkiye’deki büyümeden kendine düşen hissesi aldı. Son 3-4 yıldır Türkiye’de sabit sermaye yatırımları içerisinde makine teçhizat yatırımları vakit zaman azaldı, ortalamanın altında kaldı lakin bu aslında bekletilen bir talep olduğunu gösteriyor. Öbür açıdan Türk makine dalı için fırsat barındırıyor.”
Dalgakıran: Makine sorunu çözülürse cari açık sıkıntısı kalmaz
Programa konut sahipliği yapan MAKFED İdare Konseyi Lideri Adnan Dalgakıran, kesimin Türkiye iktisadı açısından değerine dikkat çeken bir konuşma yaptı. Dalın 2030’a kadarki vizyon ve stratejisini oluşturacaklarını belirten Dalgakıran, “Eğer biz makine kesiminin sıkıntılarını çözersek, ülkemizin 150 yıllık cari sorununu de çözmüş olacağız. Orta gelirden, yüksek gelire geçen Kore ve Tayvan bunu makine, elektronik ve yazımla gerçekleştirdi. Şu anda kilogramı 6 dolar olan ünite ihracatımızı, 15 dolara çıkarmak istiyoruz. Bu makinecilerin tek başına yapabileceği bir iş değil. Elektronikçiler ve yazılımcıların da yanımızda olması lazım. Biz bu kesimleri büyüteceğiz, onlar da bizim katma kıymetlerimizi büyütecek” dedi. Türkiye’de makine alımlarında iç pazarın hala gereğince ilgi görmediğini kaydeden Dalgakıran, ithal edilen makinelerin yüzde 70’inin Türkiye’de de üretildiğini söyledi.
Makine Dalı İşbirliği Protokolü imzalandı
“Makine Zirvesi-Vizyon 2030” da MAKFED ile bankalar ortasında İVME Finansman Paketi kapsamında hayata geçirilen “Makine Kesimi İş Birliği Protokolü” de imzalandı. Protokol; Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan, Vakıfbank Genel Müdürü Abdi Serdar Üstünsalih, Ziraat Bankası Pazarlama Küme Lideri Turgut Gülcihan ve MAKFED Lideri Adnan Dalgakıran tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Lideri Naci Ağbal’ın iştirakiyle imzalandı.