Hamide HANGÜL
Konut fiyatlarının hızlı yükselişi barınma sorununu derinleştirirken, gerek Ticaret Bakanlığı’nın aldığı önlemler, gerekse fahiş fiyatlar karşısında kiralıklara erişememe sorunu fiyatlarda sert yükselişlerin önüne geçmeye başladı. İstanbul’da kira fiyatlarında yaklaşık yüzde 25 köpüğün alındığını, ancak arz sıkıntısı ve talep göz önüne alındığında buradan geriye gidiş beklenmediğine işaret gayrimenkul uzmanları, İstanbul genelinde ortalama kira fiyatlarının 30 bin bandına oturduğunu söylemenin gerçekçi olmadığına işaret etti.
Uzmanlar, “İstanbul’da bölgesine, binanın yaşına, sosyal imkanlarına göre kiralar değişiklik gösteriyor, şu anda 10 bin liraya da 300 bin liraya da lüks sitelerde 15 bin dolara da kira var” değerlendirmesinde bulundu. Kiraya yüzde 25 zam tavanının kalkmasıyla 400 bin ile 600 bin olduğu tahmin edilen boş evlerin sisteme girmesinin piyasayı rahatlatacağını belirten uzmanlar, “Şu anda 1 evi olan da 16 dairesi olan da 2 Temmuz’u bekliyor, boş evler arza girerse rekabetçi piyasa olur” değerlendirmesinde bulundu.
Ev arayan çok, kiralık yok
İSTOÇ İş Adamları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Gayrimenkul Danışmanı Şenay Araç, her bölgenin belli bir kira skalası olduğunu ve kira fiyatlarını bölge, binanın yaşı ve sosyal donatılarda otopark, yüzme havuzu ve peyzajın etkilediğini söyledi. İstanbul için ortalama tek bir rakam söylemenin doğru olmayacağını dile getiren Araç, “Örneğin Bağcılar’da iki artı bir daire 15 bin TL’yse, Halkalı’da 35 bin, Etiler’de 50 bin TL. Kanlıca’da 70 bin TL, Bebek’te ise manzaralı bir daire 180 bin TL. Her bölgenin bir değeri var” diye konuştu.
Mülk sahiplerinin şu anda yüzde 25 kira sınırının kalmasını beklediğine işaret eden Şenay Araç, “Bir dairesi olan da 16 dairesi olan ev sahipleri de 2 Temmuz’u bekliyor evlerini kiraya vermek için. Evlerini boş tutan, kiraya vermeyen çok fazla mülk sahibi var.
2 Temmuz’dan sonra piyasaya kesin yeni daireler çıkacaktır. Piyasada fiyatlar yeni dairelerin arza girmesine göre şekillenecek, artış yönünde yukarıya gidebilir” değerlendirmesinde bulundu. Fiyatların geçen ay yüzde 10 geriye gittiğini, ancak şu anda kiralama sezonu olmasıyla yüzde 10’un geri alındığını belirten Araç, “Şu anda kiralık yok. Çok fazla kiralık ev arayan var ancak kiralanacak ev yok” diye konuştu.
Kiralamada sıkıntı yok, satış tarafı yavaş
Keller Williams Ekol Yönetici Ortak Ahmet Kurşunlu, kiraların semtine, şerefiyesine, daire büyüklüğüne göre değişkenlik gösterdiğini belirterek, şöyle devam etti: “Acarlar’da kiralık 1 artı 1 40-45 bin TL, iki artı bir ortalama 55 bin TL, Beykoz konaklarında 15 bin, Acarkent’te 12-15 bin dolar. Bağdat Caddesinde 55-70 bin TL, dubleks 90 bin liraya da kiralıklar var. Bir başka sitede eski kiracı 12-15 bin liraya otururken, yeni kiracı 35 bin TL veriyor.”
Kiralamada sıkıntı olmadığını, dairelerin hemen kiralandığına işaret eden Kurşunlu, “Satış tarafı yavaş gidiyor. O nedenle bir tık fiyatlarda gerileme başladı, yüzde 5-10 seviyesinde, piyasa şu anda daha reel bir noktaya oturdu” dedi. 1 Temmuz’dan itibaren yüzde 25 sınırının kaldırılmasının piyasayı değiştirebileceğini, mülk sahiplerinin kazanmadığını düşünerek kiralamadan kaçındığına işaret eden Kurşunlu, “O durum biraz değişebilir. Piyasaya biraz daha kiralık ev çıkabilir. Mülk sahipleri şu anda kararın çıkması için temmuzu bekliyorlar” diye konuştu.
Çeperlerde 12 bin, merkezde 50 bin TL
İTO Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, İstanbul’da Bağcılar, Esenler, Sultanbeyli gibi şehrin çeperlerinde 2 artı 1 dairelerde kiraların 10-12 bin liradan başladığına işaret ederek, “Biraz daha merkeze örneğin Kartal’a geldiğimizde 20-25 bin TL, daha merkezi yerlerde Kadıköy gibi 40-45 bin TL bandında. Lüks yerlerden bahsetmiyorum” diye konuştu.
Kiralık piyasasının şu anda bir normalleşme sürecinde olduğuna işaret eden Akdoğan, “Görünen o ki kiralık tarafta konut arzı çözülmezse fiyat artışı devam edecek. Çünkü insanlar bugün ev almak istese de taksitlerini ödeyememe sorunu var, o nedenle barınma ihtiyacı için kiralık tarafa yöneliyorlar” diye konuştu.
1 Temmuz’dan itibaren kiralara yüzde 25 sınırının devam etmemesi halinde boş tutulan evlerin piyasaya girmesi halinde daha rekabetçi bir piyasa oluşabileceğine işaret eden Akdoğan, “Yüzde 25 sınırı olduğu için şu anda evi boşalan kiraya vermiyor. Bu şekilde 400 ile 600 bin daireden bahsediliyor. Bunlar sisteme girerse arz tarafında rahatlama olur, kiralık daire sayısı artar. Kiracı adına olumlu bir gelişme olur. Arzın artmasıyla rekabetçi bir piyasa oluşursa fiyat açısından kiracıya da yarar. Yine günlük kiralık evlerin de uzun dönemli kiraya çevrilmesinin de olumlu bir yansıması olur” diye konuştu.
İstanbul’da 10 bine de 300 bin liraya da kira var
İstanbul Emlak Odası Başkanı Nizamettin Aşa, İstanbul’da kira fiyatlarının belli bir banda oturup oturmadığı konusunda, şu değerlendirmelerde bulundu: “Şu anda 10 bin liraya da 250-500 bin lira da kiralık daire var. Arnavutköy, Avcılar, Gaziosmanpaşa’nın bazı mahallelerinde şu anda 10 bin lira seviyelerinde kiralık bulmak mümkün. Beşiktaş’ta ise 2 artı 1, kombili bir ev 20-30 bin lira arasında. Kiralamalarda şu anda çok bir değişiklik yok. Ancak geçen yıl kimse ev bulamıyordu, şimdi arzda fazlalık başladı. Çok ciddi fiyat düşüşleri yok, yüz yüze pazarlıkların olduğu bir piyasa var ve bizim tespitlerimize göre yüzde 25-30 gibi fiyatlarda gerileme var. Kiralamalar çok fazla yok, piyasa stabil gidiyor.”
