Fikret ÇENGEL
On ilde yıkıma neden olan depremin ardından yaralar sarılmaya çaba sarf edilirken, bölgenin ekonomik gücü de yeniden canlandırılmaya çalışılıyor. İnsani yardımların koordine edilmesi için oluşturulan kriz masalarının bir benzeri de üretim için kuruldu. 10 ilde sanayiciler çarkların yeniden dönmesi için hasar tespit çalışmalarını tamamladı. Üretime devam edebilecek fabrikalarda çalışmalar hızlanırken, hasar almış fabrikalarda eksikler giderilmeye çalışılıyor. Geçtiğimiz hafta bir vardiya ile başlayan üretim ihracata dönmeye başladı. İskenderun Limanı’nda yangın nedeniyle duran sevkiyat, Mersin Limanı üzerinden gerçekleşiyor.
Üretim yüzde 50’ye çıktı
Bölgenin iş dünyasından alınan bilgiye göre Gaziantep, Malatya, Şanlıurfa ve kısmen Kahramanmaraş’ta üretim yüzde 50 seviyesini buldu. Hasar durumu ve işçilerin dönüşüne bağlı olarak kapasitesini yüzde 90’lara kadar çıkaran fabrikalar da var. Bölgedeki Organize Sanayi Bölgeleri depremden çok etkilenmedi, ancak OSB dışında ve fay kırığına yakın bölgelerdeki fabrikalarda ciddi hasarlar bulunuyor. Bunun yanında elektrik, doğalgaz ve su tedarikinde yaşanan sıkıntılar da üretimi aksatıyor.
Bölgenin önde gelen iş dünyası temsilcilerinin en büyük endişesi nitelikli işçi gücü kaybı. Depremde hayatını kaybeden, veya yaralı kurtulan çok sayıda işçi bulunduğunu belirten iş dünyası temsilcileri, kayıplarımız çok büyük olduğunu söylüyor.
İşçilerimize göz dikmeyin
Binalar, yollar, fabrikalar yeniden yapılır ama nitelikli iş gücü oluşturmak uzun yılları emeği. Kayıpların yaşandığını, şimdi de göç dalgası nedeniyle daha ciddi kayıplardan endişe duyduklarını belirten Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci, “Türkiye’nin diğer bölgelerinden istihdam destekleri yapılıyor. İyi niyetli gibi gözükse de bu bize ikinci bir darbe olur. Yıllarca çaba göstererek bu bölgede bir nitelik kültürü oluşturduk. Daha iyi imkanlar vaat ederek işçilerimiz ayartılmasın” diye konuştu.
Bölge iş adamlarından Celal Kadooğlu da “İşçilerimiz bizim değerimiz. Her ihtiyaçlarına çözüm bulmaya çalışıyoruz. Bu yaraları birlikte iyileştireceğiz” diyerek iş gücünün toparlanmasının önemli bir ayağını oluşturduğunu kaydetti. Sanko Holding Başkanı Adil Konukoğlu ise yaşanan ilk şoku birlik ve beraberlik içinde olağanüstü bir çabayla atlatmaya çalıştıklarını belirterek, “Bütün yatırımlarımız bu bölgede. Burada kazandık, burada büyüdük. Şimdi buranın yeniden kalkınması için elimizden gelenini yapacağız. Bir yere gitmeyiz. Yine burada hep birlikte ayağa kalkacağız” dedi.
Tam kapasite için 6 ay gerekli
Sanayi kuruluşları için oluşturulan kriz masalarında tam kapasiteye dönüş için çözüm yolları aranıyor. OSB dışındaki işletmeler ve depremin en çok etkilendiği Kahramanmaraş, Adıyaman ve Hatay ile birlikte bölgede tam kapasiteye dönüş için 6 ay gerekiyor.
Bu bölge bize çok şey verdi şimdi sıra bizde
Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Adil Konukoğlu: Devlet millet el ele vererek çok büyük bir şoku birlikte atlatmaya çalışıyoruz. Önce İnsan üzerine yoğunlaştık. Yapılacak ne varsa onu yerine getirmeye çalışıyoruz. Bu bölge bize çok şey verdi, şimdi biz imkanlarımızı seferber ettik. Bir yandan da üretim faaliyetlerimize dönme çabasındayız. Gaziantep’te kapasitemizi yüzde 90’lara çıkardık. Bu bölgedeki diğer fabrikalarda da çarklar hızlıca dönmeye başlayacak. Çalışmazsak üretmezsek yeniden kalkınamayız. Herkes kendi görev ve sorumluluğu çerçevesinde seferberlik halinde. İnşallah bu bölge yeniden ayağa kalkacak. Bunun için herkes gibi biz de elimizden gelen her şeyi yapacağız. Biz çok güçlü bir ülkeyiz. Bölgemiz zorlukların üstesinden gelecek güce sahip. Bu kez daha güçlü olacağız. Hep birlikte birbirimize destek vererek bu zor günlerin üstesinden geleceğiz.
Çalışanlar göçe zorlanıyor
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Ahmet Fikret Kileci: Deprem nedeniyle oluşan hasar maalesef çok büyük. Şimdi üretimin yeniden başlaması için çalışıyoruz. Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Malatya organize sanayi bölgelerinde ciddi bir sorun yok. Buralarda üretime geçiliyor. OSB dışında, bağlantı yolları üzerindeki fabrikalarda hasarlar var. Deprem öncesi kapasiteye ulaşmak için bölgedeki hasar dikkate alınarak 1-6 ay arası bir zaman gerekiyor. Şu an öncelikli sorun iş gücü. Maalesef iş gücü kayıplarımız var. Ciddi bir göç yaşanıyor ve bu göç işçi gücümüzü de etkiliyor. Başka bölgelerden işçilerimizi ayartmaya çalışıyorlar. Bunu çok art niyetli buluyorum. Çalışanlarımızın her sorununu çözmeye çalışıyoruz. Buradaki üretimi tehlikeye sokacak şekilde nitelikli iş gücünü ayartarak göçe zorlamak bu bölgeye bir darbe daha indirmektir.
Eski gücümüze yakında döneriz
Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu: Depremde kayıpları olan çalışanlarımız için her şeyi yapıyoruz. Onlar bizim değerlerimiz. Normalleşme sürecine başlamak zorundayız. Bir yandan yaralarımızı sararken diğer yandan ihracatımızı artıracak ve gerek ülkemizin gerekse bölgemizin her zaman dimdik ayakta olacağını ispatlayacağız. Gaziantep bölgesinde çarklar dönmeye başladı. Biz yüzde 70 kapasitemize döndük, bölge ortalaması yüzde 50’ler seviyesinde. Yavaş yavaş eski gücümüze döneceğiz.
