Moda sanayisinin vazgeçilmez eseri haline gelen denim kumaş tüm markalar tarafından üretilen, her yaş kümesi tüketicinin giysi stilini yansıtarak kullandığı, kullanım alanı artan bir kesim haline geldi. Türkiye’de son üç yılda yapılan yatırımlar ile denim kumaş üretim kapasitesi yaklaşık yüzde 20 arttı ve 2018 yılı prestijiyle 420 milyon metrekareye çıktığı iddia ediliyor. Dal oyuncuları; teknoloji, tasarım ve Ar-Ge faaliyetleri ile gerek eser kalitesi gerekse eserlerin standartlara ve modaya ahengi ile katma paha sağlayan faaliyetlerde bulunuyor.
2018 yılında Türkiye ihracatının kilogram başı ortalama ünite fiyatı 1.3 dolar pahasında gerçekleşirken, dokumacılık ve hammaddeleri bölümü kilogram başı ünite fiyatı 4.2 dolar ile ortalamanın üç katını aştı. Denim kumaş kilogram başı ünite fiyatı ise 2017 yılında 9.7 dolar olurken, 2018 yılında ihracatta ölçü ve kıymet bazında düşüş yaşanmasına rağmen, bu sayı 9.8 dolara yükseldi. Üretici firmaların teknik dokumacılık eserlerinin kilogram ünite fiyatının üzerinde bir fiyat yakaladıklarını bildiren kesim temsilcileri, ünite fiyatta yeni periyotta de artış yaşanacağını söz ediyor.
Pazar çeşitliliği kapsamında istikrarlı büyümeye kıymet veriliyor
Yeni devirde, tüm eser kümelerinde ihracatını bir evvelki yılın üzerinde bir pahaya ulaştırmayı hedefleyen kesim, 2013 yılındaki ihracat rekoru olan 435 milyon doların üzerine çıkmak istiyor. Uzun vadede ise AB’nin birinci tedarikçisi olduğu üzere küresel tedarikçiler ortasında da birinci sırada yer almayı hedefliyor.
Pazar çeşitliliği kapsamında istikrarlı büyümeyi en kıymetli maksatlarından biri haline getirdiklerini aktaran dal temsilcileri, kumaş bölümü olarak pazarların yüzde 75’inde ihracat artışı gerçekleştirmeyi bir öteki kıymetli amaç olarak belirledi. Uzmanlar, denim dalının güçlü ihracat performansının yanında en kıymetli özelliklerinden bir adedinin de hazır giysi bölümü ile birlikte Türkiye iktisadına yılda yaklaşık 2.5 milyar dolar net döviz girişi sağlanması olduğunu aktarıyor.
İhracat, 2018’de ve bu yılın birinci beş ayında düştü
İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nden (İTHİB) edinilen bilgiler, üretime ait resmi kayıtlar, TÜİK’e ilişkin ve en son 2016 yılına ilişkin kayıtlara nazaran, denim kumaş üretimi yaklaşık 350 milyon metrekareye ulaşarak, yedi yılda üretim kapasitesi iki katına çıkardı. 2016 yılından bu yana üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 20 civarında artış gösterdiği ve 2018 yılı prestijiyle 420 milyon metrekareye ulaştığı kestirim ediliyor.
Denim kumaş ihracatına bakıldığında, Türkiye dokuma ve hammaddeleri kesiminin yüzde 4’ünü oluşturuyor. 2017 yılında 369 milyon dolar kıymetinde ihracat gerçekleşirken, 2018 yılında yüzde 8’lik düşüş ile 338 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu yılın birinci beş ayında ise geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 17’lik düşüş ile yaklaşık 129 milyon dolarlık ihracat gerçekleşti. Bu devirde ihracat düşüş trendi gösterirken, yılın ilerleyen aylarında artışa geçmesi bekleniyor.
Denim kumaş dalı, pazar çeşitliliğini ise artırıyor. 2017 yılında 74 ülkeye ihracat yapılırken, 2018 yılında 81 ülkeye ve bu yılın birinci beş ayında 88 ülkeye denim kumaşı ihracatı yapıldı. 2018 yılında denim kumaş ihracatında en değerli ihracat pazarları ortasında yüzde 16’lık hisse ve 55 milyon dolar ile Tunus birinci sırada yer aldı. Tunus’u sırasıyla yüzde 14 ile Mısır, yüzde 10 ile İtalya, yüzde 8 ile Fas ve yüzde 7.2 ile Bangladeş takip etti. Türkiye denim kumaş ihracatına ülke kümeleri bazında bakıldığında ise Afrika ülkeleri başta gelirken, Uzakdoğu ülkeleri ve AB ülkeleri de büyük pazarları oluşturuyor.
Katma kıymetli eser, tasarım ve teknoloji öne çıkıyor
Global denim kumaş ihracatı sıralamasında 2018 yılı datalarına nazaran, birinci sırada yüzde 42 ile Çin en büyük hissesi alırken, ikinci sırada Pakistan yüzde 12, üçüncü sırada Hindistan yüzde 8, dördüncü sırada Hong Kong yüzde 7 ve beşinci sırada Türkiye yüzde 7 hisse ile en büyük küresel denim kumaş tedarikçileri oldu. Kelam konusu beş ülke, küresel denim kumaş talebinin yüzde 77’sine karşılık veriyor. Ayrıyeten Türkiye, yaklaşık yüzde 30’luk hisse ile AB’nin en büyük denim kumaş tedarikçisi pozisyonunda bulunuyor. Türkiye’yi sırasıyla İtalya ve Pakistan takip ediyor. ABD pazarına bakıldığında ise Türkiye yüzde 15’lik hisse ile dördüncü sırada yer alıyor.
Global pazardaki en büyük oyunculardan olan Türkiye, bugün kendi dizaynları ile koleksiyonlarını hazırlayan, kendi markalarını yaratarak pazarda yer alan ve denim modasına istikamet veren ülkeler ortasında bulunuyor. Ayrıyeten katma bedelli eser, tasarım, teknoloji, know-how ve yüksek kapasiteli üretim gücü ile globalde en büyük oyunculardan biri olarak dikkat çekiyor.
