Mehmet Hanifi GÜLEL
Türkiye, dünyada nar ticaretinde üçüncü sırada yer alıyor. Son 20 yılda plansız şekilde üretim patlaması yaşanan narda, sanayi ayağında yatırımların yapılmaması birçok üreticinin bahçelerini sökmesine neden olmuştu. Daha önce ağırlıklı olarak yaş ihraç edilen nar, GAP bölgesinde yeni bir sayfa açılıyor.
Şanlıurfa’da faaliyet gösteren Raz Gıda ve Konfrut GAP işbirliğiyle 105 milyon liralık yatırımla kurulan modern tesisi ile nar suyu, nar çekirdeğinden yağ, nar ekstresi ve yaş meyve olarak ihracatı yapılacak. Söz konusu yatırımla narın daha katma değerli hale getirilmesi ve uluslararası pazarlarda daha fazla değerlendirilmesi hedefleniyor. Şanlıurfa’da yılda yaklaşık 10 bin ton nar üretiliyor.
Bu doğrultuda Harran Üniversitesi’nde nar üreticileri ile bir buluşma gerçekleştirildi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi, nar üreticileri, tarım uzmanları ve yerel yetkililer arasında işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan etkinlik yapıldı. Ziraat Fakültesi, Raz Gıda ve Tarım ile Konfrut GAP işbirliğiyle düzenlenen “Nar Üreticileri Buluşması”, uzmanlar ve üreticileri bir araya getirerek nar üretiminin geleceği, pazar trendleri ve sektördeki teknolojik gelişmeler hakkında bilgi alışverişinde bulunuldu.
Programa Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, Şanlıurfa Vali Yardımcısı Onur Şatıroğlu, İl Müdürü Mehmet Aksoy, Konfrut Gap Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağan, Raz Gıda ve Tarım, Konfrut GAP yöneticileri, kamu kurum kuruluş temsilcileri, nar üreticileri, çiftçi ve öğrenciler katıldı. Açılış konuşmalarının ardından iki oturumlu panele geçildi.
Çiftçiler panelde buluştu
Moderatörlüğünü YeniÇiftçi Platformu Kurucu Başkanı Emrah İnce’nin yaptığı her iki panelde, nar üretiminde dünya genelindeki trendler ve Türkiye’nin nar ihracatındaki kritik rolü gibi önemli konular ele alındı. Harran Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Hasan Vardin, narın tarihsel önemi ve sağlık üzerindeki faydaları hakkında detaylı bilgi verirken, Döhler Genel Müdürü Can Aydemir ise global pazarlarda nar tüketiminin neden yükselişte olduğunu ve Türkiye’nin bu talebi karşılamadaki stratejik konumunu vurguladı. Aydemir, ayrıca Türkiye’de 5 üretim tesisi ve sahip oldukları Ar-Ge ile yıllık 500 bin ton meyve işlediklerini ifade etti.
İkinci panelde ise nar yetiştiriciliğinin daha teknik yönleri ele alındı. Uzmanlar, toprak seçimi, sulama teknikleri, zararlılarla mücadele ve organik tarım gibi konulara değindiler. Organik nar üretiminde sürdürülebilir uygulamaları ve hasat sırasında kalitenin korunmasına yönelik yöntemleri vurguladı. Yanı sıra Tarım teknolojileri ve Dijitalleşme: Tarımda Dijital Teknolojilerin Kullanımı, Verimliliği Artırma Yollarını detaylı bir şekilde bir sunum gerçekleştirdi.
Tesis yatırımında Döhler ile işbirliği yapıldı
Güneş yanığı, taç kırılması ve kozmetik bozukluğu olan ama içi birinci sınıf ürünleri ilk etapta fason sıkım yaptırdıklarını ileten Ağan, bu ürünleri konsantre ve nar ekşisi haline getirdiklerini söyledi. Sıfır katkı maddesi ile nar ekşisi ürettiklerini bildiren Ali Ağan, “Bunun yanında yaklaşık 15 bin tonluk da meyve suyu kapasitemiz var.
Ayırca 5 bin ton nar ekşisi üretimi kapasitemiz var ve önde gelen zincir marketlerde satıyoruz. İngiltere ve Kanada’ya da ihraç ediyoruz. Bugün Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’ya ürün ihraç ediyoruz. Yine bu süreç içinde taneleme yaparak, taze şekilde satış yapıyoruz. Bütün bunları yaparken Konfrut grubuyla çalışıyorduk. İkimiz de birbirimizin hem müşterisi hem satıcısı konumundayız. Konfrut ile birlikteliğin sonucunda 105 milyon liralık ek yeni bir yatırım yaptık.
Ek yatırımla meyve suyu tesisi için şu an şişeleme hattımızı kuruyoruz. Bu yeni yatırımla tesisimiz yaklaşık 450 milyon değerinde bir yatırma ulaştı ve yatırım daha da devam edecek. Konfrut ve Döhler Grubu’nun yatırım yapması, bölgeye birçok yatırımı çekecek. Harran Üniversitesi’nden onlarca ziraat mühendisi, gıda mühendisi, gıda teknikeri burada istihdam etmeye başladık. Mevsimlik işçilerle beraber yıllık ortalama 200 kişiyi istihdam ediyoruz. Bu anlamda nar tarafında meyve suyu bakımından tesisimiz bölgedeki tek tesis olacak” diye konuştu.
Kapasiteyi 3 yılda dolduracak
Şanlıurfalı bir aileden geldiğini ve 15 yıl yurt dışında telekom sektöründe çalışma hayatından sonra dönüş yaptığını kaydeden Konfrut Gap Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağan, babasının ekmiş olduğu nar bahçelerinde çiftçilik yapmaya başladığını, ancak üretimin artması ile düşük fiyat nedeniyle ağaçları kesme noktasına geldiklerini aktardı. Ağaçları kesmediklerini ve babasının işaret ettiği soğuk hava depo yatırımına yöneldiklerini aktaran Ağan, “Biz ilk etapta bin 500 tonluk kapasiteli modern bir depo yatırımı yaptık.
Böylece kendi narlarımızın dışında başkalarının da ürününü almaya başladık ve işlemeye başladık. Sahip olduğumuz tesisin entegre yapısı sayesinde Türkiye’nin önde gelen zincir marketlerine ürün tedarikine başladık. Geçen yıl yaklaşık 5 bin ton ürün işledik ama geçen sezon buna meyve suyunu katmamıştık. Bu yıl meyve suyunun faaliyete geçmesiyle beraber 15 bin ton nar alacağız. Yeni kurduğumuz tesisimiz 50 bin ton nar işleme kapasitesine sahip. Önümüzdeki yıl 25 bin tona çıkarmayı ve 3 yıl içinde full kapasiteyi hedefliyoruz” dedi.
