Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının akabinde TBMM’ye sunulan ve 2019-2023 periyodunu kapsayan On Birinci Kalkınma Planı’nda “Nitelikli İnsan ve Güçlü Toplum” başlığıyla gençler ve yaşlılara yönelik toplumun tüm kısımlarını kapsayıcı maksatlar sıralandı.
Bu kapsamda, genç ve dinamik nüfus yapısının korunması; yaşlıların ömür kalitesinin yükseltilmesi için ekonomik ve toplumsal hayata faal bir biçimde katılabilmesi, faal ve bağımsız olarak hayatlarını sürdürebilmesi, yüksek kalitede uzun vadeli bakım, sıhhat ve öbür hizmetlerden yararlanabilmesi ve faal yaşlanma ortamlarının oluşturulması temel maksat olarak vurgulandı.
Sahip olunan demografik fırsat penceresinden azami derecede faydalanılması için genç ve dinamik nüfus yapısının korunacağı kaydedilen plana nazaran, doğurganlık suratının yenileme düzeyinin üzerinde tutulması için geçmiş periyotta hayata geçirilen iş ve aile ömrünü uyumlaştırıcı siyasetlerin tesir değerlendirmesi yapılarak gerekli değişiklikler yahut ek önlemler hayata geçirilecek.
Bu kapsamda, uzun müddetli bakıma ihtiyaç duyan yaşlılar için hizmetler çeşitlendirilecek ve yaygınlaştırılacak. Sürdürülebilir ve kapsayıcı bir bakım garanti modeli geliştirilerek, farklı kurumlar tarafından sunulan uzun müddetli meskende bakım hizmetlerinde bütünlük ve kurumlar ortası eşgüdüm sağlanacak, mahallî idarelerin hizmet sunumunda daha fazla rol almasına imkan verecek düzenlemeler yapılacak.
Yaşlılar için sıhhat hizmetlerinin sunumu etkinleştirilecek
Evde ve kurumsal yaşlı bakım hizmetlerinde çalışacak iş gücünün nitelik ve niceliğinin artırılmasının hedeflendiği plan çerçevesinde, yaşlılar için sıhhat hizmetlerinin sunumu etkinleştirilip sıhhat hizmetlerinin sunumunda disiplinler ortası bir prosedür geliştirilerek, geriatri alanında uzman işçi sayısı artırılacak ve geriatrik hizmetler yaygınlaştırılacak.
Yaşlılar toplumsal karar alma süreçlerine faal iştirak sağlayacak
Yaşlı nüfusun ekonomik ve toplumsal hayata iştirakinin artırılarak etkin yaşlanma imkanlarının geliştirilmesinin hedeflendiği plan kapsamında, yaşlıların hayat uzunluğu öğrenme imkanlarına erişimi kolaylaştıracak.
Bu çerçevede yaşlıların belli koşullarda çalışma hayatında kalabilmesini sağlayacak düzenekler geliştirilerek, yaşlıların deneyimlerinden faydalanabilmek için toplumsal karar alma süreçlerine etkin iştirakleri sağlanacak.
Yaşlıların kendilerini dışlanmış ve yalnız hissetmedikleri bir ortam oluşturulmasını hedefleyen Kalkınma Planı ile kuşaklar ortasında fikir ve paha geçişinin sağlanabileceği toplumsal yer ve ortamlar oluşturulacak ve kuşaklar ortası dayanışmayı artıracak istekli faaliyet ve projeler desteklenecek.
Nesiller ortası kültür paylaşımı ve dayanışmanın artırılması için yaşlıların aile içinde bakımının desteklenmesi amaçlanırken, yaşlanan nüfusa yönelik hizmet ve siyasetler bilgiye dayalı olarak geliştirilecek.
Doğurganlık suratında 2023 maksadı 2,15 olarak belirlendi
Kalkınma Planı’nda nüfus amaçlarına de yer verilerek, TÜİK’e nazaran 2018’de 1,99 olan bayan başına çocuk sayısı (toplam doğurganlık hızı) 2023 için 2,15 olarak belirlendi.
Ayrıca 2015-2017 devrinde 65 yaşındakilerin hayatta kalma beklentisinin erkekler için 16, bayanlar içinse 19,2 yıl olduğu belirtilirken, 2023 gayesi erkekler için 16,3, bayanlar için de 19,5 yıl olarak iddia edildi.
TÜİK’e nazaran 2017’de yüzde 12,2 olan yaşlı nüfusun iş gücüne katılma oranı ise 2023 için yüzde 13,7 olarak hedeflendi.
Kaynak: AA