Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu, Türkiye’de son yıllarda kuraklığın tesirinin daha çok hissedilmeye başladığını söyledi.
Önceki yıllarda ortalama her 10 yılda bir kuraklık tesiri görülürken son 10 yılda 5 kere kuraklığın ülke genelinde tesirli olduğunu anlatan Çullu, 2021 ve 2022’de art geriye meydana gelen kuraklığın bilhassa Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz ve Marmara bölgelerinde ziraî ve doğal dengeyi bozduğunu tabir etti.
Çullu, Türkiye’nin yüzde 60’ının yarı kurak iklimin tesirinde olduğunu lisana getirerek, şöyle konuştu:
“- Kuru tarımın yapıldığı kırsal bölgelerde bir damla suyun değeri vardır. Şayet yağış sistemli gitmezse bitkiler etkileniyor. Güneydoğu, Doğu, İç Anadolu ve kısmen de Akdeniz’in birtakım bölgeleri kuraklıktan fazla etkilenmektedir.
– Burada bilhassa sulanmayan alanlarda yağmurun nizamlı yağması lazım. 2019’da çok yağmur yağdı ziyan oldu. 2020’de hoş yağdı çiftçiler sevindi ama 2021 ve 2022’de yağışların dağılımı sistemsiz, birebir vakitte yıllık ortalamanın çok altında gerçekleşti.
– Meteorolojinin hazırladığı haritalarda yaptığımız incelemelerde 2021 ve 2022’de bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere etrafındaki tarım alanları önemli halde şiddetli kuraklıktan etkilendi.”
“Mevcut su kaynaklarını çok âlâ yönetmeliyiz”
Suyun daha dikkatli kullanılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Çullu, şunları kaydetti:
“- Yağışların kâfi olmaması, hem ziraî üretimi azalttı hem de yeraltı sularının, göllerin beslenmesini, su rezervlerini etkiledi, bu da üretimi etkiledi. Türkiye son yılarda sık sık kuraklıkla karşı karşıya ve bu açıdan mevcut su kaynaklarını çok uygun yönetmeliyiz.
– Bunun için de üniversitelerin ziraî araştırmalarını yaptığı akıllı ve hassas sulama teknolojilerini kesinlikle uygulamalıyız. Eser desenini yine gözden geçirmeliyiz. Bu mevzularda çok çalışmaya gereksinim var.
– Tarım ve Orman Bakanlığı, ilgili araştırma enstitüleri, üniversiteler bir ortaya gelip su idaresi ve eser deseni konusunda gerçek planlamalar yapması gerekiyor.”
İklimler yer değiştiriyor
Çullu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde fıstık ağaçlarında kuraklıktan ötürü birtakım hastalıkların açığa çıktığına, emsal durumun başka eserlerde de görüldüğüne işaret ederek, “Türkiye’de kuraklık dışında ayrıyeten iklimlerin yer değişmesi olayı var. Bu mevzu bitkiyi şaşırtıyor. Yanlış vakitte çiçek açıyor, meyve oluşuyor ve bu da bitkinin fizyolojisini, akabinde da randımanı etkiliyor. 2023 sıkıntılı başladı. Yağışların sistemsiz gitmesi nitekim düşündürüyor. Tahminen 2-3 ay sonra âlâ yağış olacak lakin sistemli olmadığında bitkisel üretimde önemli düşünceler yaşanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Çiftçi Mehmet Belit ise tarlasına buğday ektiğini tabir ederek, “Geçen yıl kuraklık oldu bu yıl da yağış çok az. Bu yıl tarlama buğday ve fidan ektim yağış olmadığından sulamak için hazırlık yapıyorum. İnşallah yağmurlarla birlikte bereketli bir yıl geçiririz.” dedi.
Çiftçi Tuncay Dağlı da yağış yetersizliği nedeniyle tarlasına diktiği fidanları erken kaldırmak zorunda kaldığını belirterek, “Geçen yıl diktiğimiz fidanların birçoklarını sattık. Bu yıl yağış yetersiz olduğu için çiftçiler fidan dikmeye korktu. Birçok fidanımız elimizde kaldı, geçen yıla nazaran yağış çok az. Bakalım ne olacak inşallah bu aylarda istenen yağış olur” sözlerini kullandı.
