CHP’den yapılan açıklamaya nazaran dün İzmit Belediyesi Leyla Atakan Gençlik Kütüphanesi Açılış Töreni’nin akabinde gençlerle bir ortaya gelen Kılıçdaroğlu, onların sorularını yanıtladı.
“Yeni mezun arkadaşlarımız iş aradığında minimum fiyat kadar teklifte bulunuluyor. Bu mevzuda değerlendirmeniz nedir?” sorusu üzerine Kılıçdaroğlu, ekmeğin, binilen otobüsün, sinemanın, çayın, kahvenin fiyatını siyasetin belirlediğini, siyasetin aldığı kararın herkesin hayatını etkilediğini belirtti.
Ekonominin bir ülke için son derece kıymetli ve bedelli bir kavram olduğunu vurgulayan Kılıçdaroğlu, iktisadın sağlıklı ve dengeli büyümesinin yolunun planlamadan geçtiğini söyledi.
Sınırlı kaynağın en verimli biçimde nerede kullanılacağının planlandığını lisana getiren Kılıçdaroğlu, bütün ülkelerin kalkınma planlarının bulunduğunu kaydetti.
“Katma paha yaratılması gerek”
Kılıçdaroğlu, kapatılan Devlet Planlama Teşkilatı’nda vazife yapan mühendisten maliyeciye, ekonomistten psikoloğa kadar nitelikli işçinin ülkenin hudutlu kaynaklarının en verimli formda nerelere harcanması gerektiğini belirlediğini anlatarak, şöyle konuştu:
“Ama koskoca Türkiye Cumhuriyeti devletinin en nitelikli, uzman insanlarının, gençlerinin, yurt içinde, yurt dışında eğitim görmüş insanlarının devam ettiği ve Türkiye’yi planladığı Devlet Planlama Teşkilatı kapatıldı. Münasebetiyle kaynakların nerelere harcanacağına bir kişi karar veriyor, yani Sayın Erdoğan. ‘Köprü yapalım’ diyor. Oradan geçen beşerler bu parayı ödeyecek mi ödemeyecek mi? Köprüden evvel bizim öteki tercihlerimiz var mı yok mu? Bunu planlama yapar, planlamayı bir kişi yapmaz. İşin içinde matematikçisinden tutun fizikçisine kadar kara yolu imalinde uzmanlaşan bireyden tutun demir yolu üretimine kadar, güçte barajdan tutun güneş gücüne kadar, her alanda çalışan kümeler vardır. Münasebetiyle bunlar oturur karar verirler. Sonra bunu siyasi otoriteye sunarlar, bu yatırım verimli yahut bu yatırım verimsiz.”
Yatırımın verimli olması için katma bedel yaratması gerektiğinin altını çizen Kılıçdaroğlu, katma pahası yaratmanın kişinin refah seviyesinin yükselmesi manasına geldiğini söyledi.
Kılıçdaroğlu, “Benim çok sık kullandığım bir beşli çete lafı vardır. Sizler de tahminen duymuşsunuzdur. Beşli çete aslında bir marka. Beşli çetelerin sayısı epeyce fazla. Neden beşli çete diyoruz bunlara? Zira alt gelir kümelerinden üst gelir kümelerine önemli bir kaynak transferi var ve bu geniş kitlelerde fakirleşmeye, fakir olan kitlelerde de derin fakirleşmeye yol açıyor.” dedi.
“Gelir dağılımında önemli bozulma var”
Gençlerin yurt dışına gitmek istediğini, orada taban fiyatla mesken ve otomobil alabileceğini düşündüğünü lisana getiren Kılıçdaroğlu, planlamanın gelir dağılımını dengelemek için gerekli olduğunu, böylelikle toplumsal planlamayla alt gelir kümelerine kaynak transferinin sağlandığını kaydetti.
Kılıçdaroğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Üst gelir kümesi dediğimiz, yani yüksek çıkar elde edenlerden devlet vergi alır fakat vergiyi toplumsal siyasetler yoluyla alt gelir katmanlarına aktarır. Biz bunun tam aykırısını yapıyoruz. Alt katmanlar ekmek alırken, her ne alırsa alsın vergi ödüyor lakin o verginin büyük bir kısmı üst katmanlara gidiyor. Hasebiyle gelir dağılımında önemli bozulma var. O da Türkiye’de bugünkü yaşadığımız tablonun doğmasına yol açıyor. Tabloyu değiştirebilir miyiz? Değiştirebiliriz. Soru şu. Kim değiştirecek? Siyaset kurumu. Ancak siyaset kurumunu değiştirmesi için değiştirmeyi başına koyan yahut değiştirmeyi topluma vaat eden şahsa halkın oy vermesi lazım. Yani sizin sonuçta halkı ikna etmeniz lazım. Biz bunu değiştireceğiz.”
Kılıçdaroğlu, taban fiyatla birlikte fiyatların da artması durumunda alınan fiyatın hiçbir manasının kalmadığını söyledi.
Bunun lakin durağan bir fiyat siyasetiyle düzeltilebileceğini belirten Kılıçdaroğlu, fiyatların sabit kalıp gelirin yükselmesine refah seviyesinde yükselme denildiğini kaydetti.
Kılıçdaroğlu, yasaya nazaran Merkez Bankasının Türkiye’de fiyat istikrarından sorumlu olduğuna dikkati çekerek, “Fiyat istikrarı var mı Türkiye’de? Yok. Daima artırım geliyor mu? Daima geliyor. Bir tüketici fiyatları var, bir üretici fiyatları var. Üretici fiyatları tüketici fiyatının üstünde ise o vakit artırımlar kaçınılmaz olarak gelecektir.” diye konuştu.
Üretici fiyat endeksi yüksek olan bütün toplumlarda enflasyonun kaçınılmaz olarak geleceğini aktaran Kılıçdaroğlu, Merkez Bankasının bu süreçte misyonunu yapmadığını söyledi.
“10 yıl içinde Türkiye elektrik ihraç eden ülke olacak”
“Hem insan kaynağı olarak hem tarımda Türkiye’nin niteliğini nasıl artıracağız?” sorusu üzerine Kılıçdaroğlu, Erzurum, Kars, Iğdır, Erzincan, Elazığ ve Tunceli’nin tarım ve hayvancılık için ülkü olduğunu kaydetti ve bu bölgenin tarım ve hayvancılık konusunda özel iktisat bölgesi ilan edilebileceğini anlattı.
Çiftçilerin en çok elektrik fiyatlarından şikayet ettiği Şanlıurfa’da iki şey söylediğini belirten Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu:
“Dedim ki, siz dünyanın merkezindesiniz lakin haberiniz yok. Ne demek bu? Göbeklitepe orada. 12 bin yıl insanlık tarihi geriye gitti. Hiçbir Şanlıurfalı Göbeklitepe’yi merak etmiyor. Fakat Amerikalı, Japon’u, Kanadalısı herkes dünyada Göbeklitepe’yi görmek istiyor. Bu şimdi kültürde derinleşmediğimizi gösteriyor. Şanlıurfalılara dedim ki, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığını bize verin önümüzdeki seçimlerde bütün çiftçilere elektriği parasız vereceğiz. Erdoğan çabucak itiraz etti. ‘Elinden tutan mı var? Buyur yap.’ diye. Yaptık. Denizli Bozkurt ilçesinde güneş panellerini yaptık. Çiftçiler kooperatiflerini kurdular. Güneş gücü elde ediliyor. Çiftçiye de fiyatsız veriliyor. Artan elektrik enterkonnekte sistem içinde satılıyor.”
Kaynak verimli kullanıldığı sürece refah seviyesinin yükseldiğini lisana getiren Kılıçdaroğlu, ücretsiz elektrik üretmenin mümkün olduğunu, bunu iktidara gelmeleri halinde büyüteceklerini söyledi.
CHP Genel Lideri Kılıçdaroğlu, “10 yıl içinde Türkiye elektrik ihraç eden ülke olacak. Bakın tüketeceğiz, ayrıyeten elektrik ihraç eden ülke haline geleceğiz, bu mümkün.” dedi.
“Düşünce özgürlüğü sizi ileriye taşır”
Kılıçdaroğlu, bir gencin sorusu üzerine, niyet özgürlüğü kadar kıymetli bir şey olmadığını ve toplumu ileriye taşıyanın niyet olduğunu belirtti.
Farklı kanıdan asla korkulmaması gerektiğini vurgulayan Kılıçdaroğlu, “Korku imparatorluğu bir toplumun gerilemesi için en değerli ögedir. Fikir özgürlüğü ise sizi ileriye taşır. Tipik örneği şudur, demokrasisi gelişmemiş hiçbir ülke gelişmemiştir. Bakın dünyaya, bütün dünyada gelişmiş ülkelerin tamamında demokrasi gelişmiştir. Her kanıya hürmet.” sözünü kullandı.
Kılıçdaroğlu, istihdamın güzelleştirilmesiyle ilgili neler yapacaklarına yönelik soru üzerine, istihdamın yatırımla artırılabileceğini ve yatırımın yalnızca fabrikaların kurulması olmadığını belirtti.
İktidara geldiklerine Aile Dayanakları Sigortası’nı uygulamaya alacaklarını bildiren Kılıçdaroğlu, şöyle devam etti:
“Hiçbir gelişmiş ülke toplumsal güvenlik, olağan güvenlik, eğitimde boş takım bırakmaz ve engelli takımı varsa asla boş bırakmaz. Bizde 10 bine yakın engelli takımı, güvenlik takımlarımız, pek çok takımlarımız boş, bunlar doldurulmuyor. Atama bekleyen öğretmenler var. Sayıştay raporunda, ‘138 bin öğretmen açığı var’ deniliyor. Niçin atamıyorsunuz? Beşerler bekliyor. Atama bekleyen ziraat mühendisleri, mimarlar, çabucak hemen hayatın her tarafında var. Çok çok sayıda atama bekleyenler de var. Bunların atamaları muhakkak bir vakit dilimi içerisinde hızla gerçekleşebilir.”
Öğrencilere burs ve kredi verilmesi
Kılıçdaroğlu, öğrencilere verilen burs ve kredilere ait soruyu yanıtlarken, Aile Takviyeleri Sigortası kapsamında olan ailelerin tüm eğitim seviyesindeki çocuklarına burs vereceklerini, başkalarına ise kredi verilebileceğini bildirdi.
Kredi geri ödemelerini iş sahibi olunduktan sonra makul taksitlerle alacaklarını açıklayan Kılıçdaroğlu, “Biz faizleri sileceğiz. Bunlar kısmen sildiler lakin tamamını sileceğiz.” dedi.
“Esnafın aldığı kredileri sileceğiz”
Bir diğer soru üzerine Kılıçdaroğlu, iktidara geldiklerine bir hafta içerisinde, esnaf ve çiftçinin bankalar, Tarım Kredi ile Esnaf Kefalet Kooperatiflerinden aldıkları kredileri sileceklerini bildirdi.
Kılıçdaroğlu, esnafa her türlü takviyenin verileceğini tabir ederek, “Esnaf Kefalet Kooperatiflerinin bir şeyi yok, onların kapanması lazım. Banka, Esnaf Kefalet Kooperatifine para veriyor, esnafa kredi açtı. O da üstüne faizi yüklüyor, size veriyor. Banka direkt doğruya versin, düşük faizle versin. Niçin ortaya bir aracı koyuyorsunuz? Oralarda krallıklar var biliyorum.” diye konuştu.
Programda hatıra defterine his ve kanılarını yazan Kılıçdaroğlu, gençlerle fotoğraf çektirdi.
Kılıçdaroğlu, çok sıkıntı bir seçime gidileceğini ve ülkenin ne olacağının muhakkak olmadığını söz eden gence, “Belli, kazanacağız, hiç telaş etme.” karşılığını verdi.
