Bakanlıktan edindiği bilgiye nazaran, Hayvancılık Genel Müdürlüğü (HAYGEM) tarafından yürütülen, Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nce geliştirilen harita sayesinde arıcılıkla ilgili birçok bilgi ve istatistiki bilgi tek yerde toplandı.
Tüm internet kullanıcılarının erişimine açık olan Türkiye Arıcılık Haritası’nın gelecekte Tarım Cebimde uygulamasına uyarlanmasıyla vatandaşların siteyi daha kolay ve rahat kullanmaları hedefleniyor.
Harita, Türkiye’nin geneli ve vilayetlere nazaran farklı ayrı hazırlanmış, renk skalası ile belirtilmiş üretici ve kovan sayısı, bal üretimi ve kovan başı bal randımanı, ülke genelinde üretimi yapılan bal çeşitleri ve bu balların vilayetlere nazaran dağılımı, vilayetlerde en çok üretimi yapılan bal çeşitleri, tescil edilmiş coğrafik işaretli ballar, damızlık ana arı üreten vilayetler ve kapasiteleri, damızlık ana arıların ırk özellikleri ve tescilleri ve bombus arısı üreten vilayetler ve kapasiteleri üzere bilgileri içeriyor.
Haritaya, “bal ormanları” çalışmasının entegre süreci de devam ediyor. Resmi datalar yayınlandığında haritaya işlenerek, bunun her yıl güncellenmesi planlanıyor. Ayrıyeten ileride haritaya il/ilçe bazlı flora bilgileri içeren evrakların eklenmesi ve kullanıcılar tarafından gelecek görüş ve tekliflerin harita güncellemelerinde kıymetlendirilmesi öngörülüyor.
Siteye, “https://balharitasi.tarimorman.gov.tr/” adresinden ulaşılabiliyor.
Türkiye’de 25 tescilli bal bulunuyor
Sitede yer alan bilgilere nazaran, Türkiye’de, Pervari’den Anzer’e, Zara’dan Geven’e coğrafik işaret almış 25 tescilli bal bulunuyor.
Lavantadan, pamuğa, narenciyeden anasona kadar ticarete mevzu 24 çeşit bal, Türkiye’nin çeşitli vilayetlerinde üretiliyor.
81 ilinin tümünde bal üretimi yapılan Türkiye’de, toplam 8 milyon 733 bin kovan bulunuyor. Muğla 949 bin 267 kovanla birinci sırada yer alırken, bu ili 604 bin 213 kovanla Ordu, 481 bin 878 kovanla Adana, 335 bin 686 kovanla Antalya ve 303 bin 120 kovanla Mersin izliyor.
Kovan başına en fazla randıman 25,6 kilogramla Adana’da alınırken, bu ili 24,2 kilogramla Çanakkale, 21,3 kilogramla Sivas, 18,8 kilogramla Ordu ve 16,3 kilogramla Aksaray takip ediyor.
En fazla bal üretimi yapılan vilayet 12,3 bin tonla tekrar Adana iken, Ordu, Sivas, Muğla ve Aydın bu alanda öne çıkan vilayetler olarak dikkati çekiyor.
En fazla işletme sayısı bulunan vilayetler ise Muğla, Sivas, Rize, Ordu ve Antalya olarak sıralanıyor.
Damızlık ana arı üreten vilayetlerin başında 10 bin 800 adet kapasiteyle Ardahan geliyor. Bu kenti, 8 bin adetle Ankara, 5 bin 400 adetle Çorum izliyor.
Bakanlıkça tescil edilen ırklar ortasında ise Kafkas ve Anadolu Arısı ırkının yanı sıra Efe, Gökçeada, Trakya, Hatay ve Yığılca Bal Arı Ekotipi bulunuyor.
“100 bin tonun üzerinde bal üretimi bekliyoruz”
Hayvancılık Genel Müdürü Salih Çelik, artık üretici, tüketici hatta kamu işçisinin arıcılıkla ilgili bütün şimdiki bilgilere tek bir dijital ortamdan ulaşabileceğini söyledi.
Türkiye’nin Arıcılık Haritası’nın ülkeye çok büyük yarar sağlayacağını belirten Çelik, ilerleyen vakitlerde bunu “Tarım Cebimde” uygulamasına entegre edeceklerini bildirdi.
Çelik, cep telefonlarından uygulamaya girilerek, dalla ilgili pek çok dataya tek tıklamayla ulaşılabileceğini lisana getirdi.
Çelik, “(Ben sağlıklı beslenmek istiyorum, coğrafik işaretli bir Geven balı almak istiyorum.) diyen birisi, bu haritaya bakınca hangi vilayetlerde bunun üretildiğini görebilecek. Hatta Türk Patent ve Marka Kurumu’nun coğrafik işaretlerinin ayrıntıları bile var. İnsanları tereddütte bırakacak hiçbir şey yok.” dedi.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü bilgilerine nazaran Türkiye’nin, 2020 yılı prestijiyle koloni varlığı ve bal üretimi açısından Çin’den sonra ikinci sırada geldiğini tabir eden Çelik, Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran geçen yıl yurt içinde 96 bin ton bal üretildiğini söyledi.
Çelik, bu yıl mevsim şartlarının çok yeterli gittiğini belirterek şunları kaydetti:
“Henüz netleşmese de 100 bin tonun üzerinde bal üretimi bekliyoruz. 2022’nin 11 aylık periyodunda 41,5 milyon dolar bedelinde 16 bin ton bal ihracatı gerçekleşti. Bu uygulamayı Bakanlığın sitesine ve Tarım Cebimde uygulamasına entegre ettiğimizde dünyanın her yerinde görebilecekler. ‘Türkiye’de bu bal üretiliyormuş, bunu buradan alalım.’ diyebilecekler. Bu da üreticilerimizin mallarını çok daha kolay satması açısından kıymetli bir envanter olacak. Bal ormanları çalışmasını da bu haritaya dahil ederek bal üretimini artırmayı hedefliyoruz. Böylelikle dünyada daha fazla kelam sahibi olacağız.”
Üretimi artırmak için ıslah çalışmaları yapılmasının kıymetli olduğunu vurgulayan Çelik, Ardahan’da Kafkas Arısı Üretim Eğitim ve Gen Merkezi, Ordu’da Arıcılık Araştırma Enstitüsü ve İzmir’de Ege Ziraî Araştırma Enstitüsü müdürlükleri bulunduğunu tabir etti.
Çelik, kelam konusu enstitülerle ırk ıslahını geliştirmek için ortak çalışmalar yaptıklarını belirterek, “Elde ettiğimiz arıları, hangi bölgeye adapte olacaklarsa oraya veriyoruz. Arı sayısını çoğaltarak üretimi artırmayı hedefliyoruz” dedi.
