Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Türkiye’nin elektrikli araçta yüzde 100 milli ikinci markası VERY, 2024 yılında yollara çıkacak. 4 ayrı segmentte birer adet üretimi yapılırken, 2024 için 800 adet sipariş şimdiden alındı.
Go Green Fuarı’nda TOGG ile birlikte sergilenecek araçların seri üretimine 2025 yılında geçilmesi hedefleniyor. Araçların bugünkü değerle ortalama satış fiyatı ise 25 bin dolar civarında olacak. Elektrikli araç ve mobilizasyon sistemleri alanında ürün ve yazılım geliştirmek üzere kurulan teknoloji şirketi EVRY ekibi tarafından 300 günde geliştirilen yeni nesil elektrikli aracı VERY, Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) TeknoPark’ta tamamen yerli mühendis ve tasarımcılarla 4 farklı modelde L7 sınıfında üretildi.
Araçların elektrik motoru, batarya ünitesi, charger, invertor, yazılım, otonom sürüş, uzaktan kontrol uygulamaları gibi tüm donanım ve yazılımı da aynı ekip tarafından geliştirildi. Türkiye pazarı için tüm onay sürecini tamamlayan EVRY’nin Avrupa tip onayları, R85 ve sertifikasyon süreci devam ediyor. Sertifikasyonun tamamlanmasıyla VERY Avrupa yollarına da çıkacak. 23 kişiden oluşan EVRY Teknoloji ekibine zaman zaman üniversite öğrencileri de dahil olup uygulamalı eğitim alma fırsatı buluyor.
4 farklı araç tipi üretildi
Tümü L7 sınıfında olmak üzere 4 farklı tipte araç geliştirdiklerini açıklayan EVRY Teknoloji kurucu ortağı ve Makine Mühendisi Yosun Karasu, şu bilgileri verdi: “4 kişilik hususi kullanıma yönelik araç. 4 kapılı ve kapı direkleri bulunmuyor. Bu özelliğiyle ekstra kolay kullanım alanı sağlıyor. Taşıma aracı. 2 kişilik pick-up gibi düşünülebilir. Bu aracın arka kasası modüler olarak şekillendirilebiliyor. Nakliye, soğutma ünitesi, acil sağlık, çöp vb. alanda değiştirilebiliyor. Buggy modeli. 2 kişilik üstü açık buggy tipi araç.
Hobi ve sayfiye alanlarındaki kullanıma yönelik. Kışlık kullanıma da çevrilebiliyor. Otonom araç. Tamamen otonom sürüş kapsamında kodlanarak veya uzaktan canlı sürüş ile kontrol edilen bin 500 kg taşıma kapasitesine sahip sürücüsüz araç. Kullanım amacı askeri, sağlık, büyük sanayi tesisleri gibi alanlara yönelik.”
Stepne yerine yedek batarya
Kendi tasarım ve üretimleri olan 400 voltluk elektrik motoru, çoklu vites seçeneği sağlayan dişli kutusu ve 11kwh ila 33kwh kapasiteleri arası 3 farklı batarya paketi opsiyonu sunduklarını söyleyen Karasu, diğer özellikleri de şöyle sıraladı: “Araçtan araca şarj desteği, taşınabilir yedek batarya, adaptif dört çeker sistemi, multimedya ekranları, sürüş yazılımı, dokunmatik kapılar, 220V elektrik çıkışı, yağmur, park ve far sensörleri, ısıtmalı ve masajlı koltuklar gibi sınıfında öne çıkan donatılara sahip VERY markalı araçlar, özel mobil uygulaması ile uzaktan kontrol edilebiliyor.”
Araçta, stepne bölümünde yedek bataryalar da sunduklarını açıklayan Karasu, “Bütün batarya sisteminin tamamen dışında bagaj içinde küçük bir depo. Sizi bir 10-20 km götürmeye yönelik alıp deşarj edebiliyorsunuz. Evinize götürüp şarj edebiliyorsunuz” dedi.
Dişli kutusu alanında tek
EVRY mühendisleri tarafından elektrikli araçlara yönelik geliştirilen değişken vitesli dişli kutusunun, TÜBİTAK projesi kapsamında hayat bulduğunu anlatan Yosun Karasu, “Geliştirilen dişli kutusu sistemi sayesinde VERY markalı araçlar dünyanın ‘ilk ve tek’ değişken vitesli dişli kutusuna sahip L7 sınıfı aracı oldu. EVRY’nin elektrikli araçlar için geliştirdiği dişli kutusu yakın bir süreçte dünya pazarına satışa sürülecek” bilgisini paylaştı.
Yüzde yüz milli motor üretildi
Yerli imkanlar ve Türk mühendislerle geliştirdikleri ve ilk olarak VERY markalı araçlarda kullandıkları elektrik motorunun, TÜBİTAK onay sürecinde olduğu bilgisini veren Karasu, devam eden süreçte elektrik motorlarının iç pazarda ve yurt dışında satışına sunulacağı duyurusunu da yaptı. Giydirme tarafında da Mimar Sinan Üniversitesi’nde bir gruptan destek aldıklarını aktaran Karasu, burada da sürdürülebilirlik adına kenevirden malzemeler düşündüklerini söyledi. Karasu, “Türkiye’de kenevir çok işlenebilir, üretim alanı genişleyebilir bir ürün. Bizim için özel kenevir üretimleri olacak” dedi.
Bursa’da fabrika kurulacak
Şu anda üniversitenin 400 metrekarelik hangarında üretilen EVRY’nin seri üretimi için planlan tarih ise 2025. 2025 yılı sonuna kadar Bursa Gemlik’te tamamlanması planlanan fabrika ile ilk etapta yıllık 10 bin araç üretim kapasitesi hedeflediklerini açıklayan Yosun Karasu, 2024 yılı için 800 araç siparişi aldıklarını belirtti. Alınan siparişlerin 150 adedinin Türk cumhuriyetlerinden geldiğini aktaran Karasu, şöyle devam etti: “Yeni fabrika ile ilk aşama da yılda 10 bin araçlık üretim kapasitesine ulaşmayı hedefliyoruz.
Bu stratejik yatırım, sadece şirketin büyüme potansiyelini artırmakla kalmayıp, ekonomik katkı sağlayarak istihdamı destekleyecek. Yeni tesis, modern üretim teknolojileri ve sürdürülebilir üretim uygulamalarını bir araya getirerek, VERY’nin sıfır emisyon ve yenilikçi teknolojileri geniş kitlelere ulaştırma vizyonunu destekleyecek; şirketin sürdürülebilir mobilite taahhüdünü ve endüstri liderliğini pekiştirecek.”
Yakında AB yollarında olacak
VERY araç ailesinin Avrupa tip onay ve sertifikasyon süreçlerinin, İsveç’te uluslararası bir kurumda yapıldığını aktaran Karasu, “Bu kapsamda tüm araçların Avrupa Birliği dahil toplam 77 ülkeye ihraç edilmesinin resmi zemini tamamlanıyor” diye konuştu. İlk ihracatlarını 150 araçla Türk cumhuriyetlerine yapacaklarını kaydeden Karasu, “İç pazarda sınıfının lideri olma hedefini muhafaza ederken, ihracat pazarımızı başta Avrupa Birliği ve MENA bölgesi olmak üzere genişletmeyi planlıyoruz” dedi.
Go Green’de TOGG ile yan yana olacak
Bu yılın başında YTÜ TeknoPark’ta başlayan ARGE serüveniyle deneyimli tasarımcıların 300 günde 4 araca dönüştürmeyi başardığı L7 sınıfındaki VERY serisi araçlar, yarın (16 Kasım) Bursa Go Green Fuarı’nda TOGG ile birlikte sergilenecek. VERY markalı araçlar şehir ve otonom araç kategorilerinde dört farklı tipte üretiliyor.
Okul takımından girişimciliğe…
Her yıl üniversitelerin ilgili bölümlerinden 4 stajyer aldıklarını açıklayan Yosun Karasu, “Okul takımlarından başarılı gençler geliyor. Ben de okulun güneş arabası takımındaydım. Gençlerin mutlaka bir okul takımında potansiyellerini ortaya koyması lazım. Okul takımından gelenler her zaman 1-0 önde başlıyor” dedi.
Otomobilin menzili 300 km’yi bulacak
Elektrikli küçük araçlarda bataryaların ortalama 10 Kw olduğunu söyleyen Karasu, kendilerinde ise en küçük paketin 11 Kw’a çıkarıldığını ifade etti. Bunun da menzil karşılığı bulunduğunu belirten Karasu, “Biz 300 kilometreleri görebiliyoruz” dedi. Karasu, paketin içeriğine bağlı olarak aracın bugünkü ortalama satış fiyatını 25 bin dolar olarak açıkladı.
Şarj ünitesi üretimi de başlayacak
Kullanıcılara satış sonrası servis ve bakım desteği de sunacaklarını açıklayan Yosun Karasu, şu anda dışarıdan aldıkları tek servisi şarj ünitesi olarak aktardı. Bu alanda da yatırıma hazırlandıklarını bildiren Karasu, DC şarj tarafında yatırıma hazırlandıklarını kaydetti. Karasu, bunun aynı zamanda ticari bir ürün olacağını da belirtti.